Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 9 oppslagsord

okk

interjeksjon

Tyding og bruk

brukt for å gje uttrykk for vemod, resignasjon, klage eller liknande;
Døme
  • okk, for eit slit!
  • okk ja, slik kan det gå!
Artikkelside

ja 2

interjeksjon

Opphav

norrønt já

Tyding og bruk

  1. brukt som samtykkjande eller stadfestande svarord
    Døme
    • kjem du? Ja;
    • ja takk;
    • Marta? Ja, her er eg;
    • ja, det er sikkert
  2. brukt ved stadfesting av noko ein sjølv seier
    Døme
    • dette vil eg gjere annleis. Ja, så menn vil eg det;
    • vinne, ja, det skal vi!
  3. brukt sist i setninga for å streke under si eiga utsegn
    Døme
    • no går det bra, ja!
    • riktig, ja!
    • var det verkeleg du som hadde gjort det? Det var eg, ja;
    • det er sant, ja
  4. brukt for å uttrykkje tvil
    Døme
    • ja, kven veit;
    • ja, måtte du eigenleg det?
    • ja, nei, sanneleg om eg veit
  5. brukt når ein (utolmodig) vedgår noko eller går med på noko
    Døme
    • ja, ja, ja, eg kjem no;
    • ja da, ja da, la oss gjere som du vil
  6. brukt når ein konstaterer noko som ein berre må finne seg i
    Døme
    • ja ja, så får vi vel gå, da
  7. brukt for å innleie og framheve ei utsegn
    Døme
    • ja, dette skulle vere noko for deg;
    • ja, her er det skjedd store endringar!
    • ja, du kan berre prøve!
  8. brukt for å uttrykkje at ein avsluttar noko
    Døme
    • ja, det var no det;
    • ja, så får du ha det, da
  9. brukt for å uttrykkje at ein slår fast eller held fast på noko
    Døme
    • ja, no skal det verkeleg bli godt med mat;
    • dei ter seg som rein pøbel. Ja, eg seier pøbel
  10. brukt for å slå fast ei kjensgjerning
    Døme
    • akk ja, no er snart sommaren gått i år òg;
    • å ja, du slår òg!
  11. brukt mellom to ledd for å få fram ei stiging i intensitet
    Døme
    • han er sparsam, ja reint gjerrig

Faste uttrykk

  • seie ja og amen
    gå med på noko (utan atterhald)
    • til dette kan eg berre seie ja og amen
  • seie ja og ha
    ikkje (vilje) gje noko tydeleg svar;
    jamfør jaha
  • takke ja
    ta imot
    • takke ja til tilbodet;
    • eg vart invitert og takka ja
Artikkelside

akk og ve

Tyding og bruk

brukt som uttrykk for fortviling eller klage;
Sjå: akk, ve
Artikkelside

akke seg

Tyding og bruk

seie ‘akk’;
klage;
Sjå: akke
Døme
  • akke seg over ungdomen
Artikkelside

ve 4

interjeksjon

Opphav

norrønt vei; samanheng med våle (2

Tyding og bruk

brukt i uttrykk for fortviling, sorg, fordømming eller liknande
Døme
  • ve deg om du gjer mistak!

Faste uttrykk

  • akk og ve
    brukt som uttrykk for fortviling eller klage
Artikkelside

stri 1

substantiv hokjønn

Opphav

same opphav som strid (1

Tyding og bruk

hardt strev
Døme
  • akk ja, det er ei stri
Artikkelside

sann 3

adverb

Opphav

eigenleg substantivert av sann (2

Tyding og bruk

brukt som ei slags stadfesting og liknande etter ei utsegn:
Døme
  • det er ikkje så greitt sann;
  • akk ja sann!
  • nei takk sann
Artikkelside

akk

interjeksjon

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

brukt i uttrykk for vemod, resignasjon eller liknande
Døme
  • akk ja, livet er ikkje lett!
  • ein listig, men akk så mislykka plan

Faste uttrykk

  • akk og ve
    brukt som uttrykk for fortviling eller klage
Artikkelside

akke

akka

verb

Opphav

av akk

Faste uttrykk

  • akke seg
    seie ‘akk’;
    klage
    • akke seg over ungdomen
Artikkelside