Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 79 oppslagsord

synd

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt synd

Tyding og bruk

  1. handling, tanke som strir mot Guds vilje
    Døme
    • få tilgjeving for syndene sine;
    • Kristus døydde for syndene våre – 1. Kor 15,3;
    • tilstå syndene sine;
    • den løn synda gjev, er døden – Rom 6,23
  2. urettvis, hard, hjartelaus framferd;
    Døme
    • dei gjer synd på han – dei gjer han urett;
    • ho hadde inga synd for det – inga skuld;
    • det var både synd og skam;
    • det er synd å seie at det er vakkert – det er uråd å seie
  3. Døme
    • det var synd at han slapp;
    • nei, så synd! – sørgjeleg, ille

Faste uttrykk

  • leve i synd
    leve (synleg) i strid med Guds bod
  • synast synd i
    ha medkjensle med
  • synast synd på
    ha medkjensle med
Artikkelside

syn

substantiv inkjekjønn eller hokjønn

Opphav

norrønt sýn; same opphav som sjon

Tyding og bruk

  1. evne til å sjå;
    Døme
    • ha godt syn;
    • dimmast på synet
  2. det å sjå, få auge på
    Døme
    • ved synet av noko;
    • få syn for segn – få sjå sjølv at noko verkeleg er slik ein har høyrt;
    • for syns skuld – på liksom
  3. noko som ein ser;
    Døme
    • det var eit trist syn;
    • det var eit syn eg seint vil gløyme
  4. Døme
    • få sola midt i synet;
    • sjå beint i synet på ein;
    • seie det beint i synet på ein
  5. Døme
    • ha eit anna syn på saka
  6. høve til å sjå, sikt (2, 1)
    Døme
    • det var godt syn i dag
    • høve i det heile
      • eg ser (meg) ikkje syn med el. på å gjere det
Artikkelside

skylde 1

skylda

verb

Opphav

norrønt skylda; av skuld

Tyding og bruk

ha plikt, skyldnad til;
vere bunden til;
Døme
  • du skyldar å gjere det;
  • eg skyldar å gjere merksam på dei siste endringane
Artikkelside

skyld 3

adjektiv

Opphav

norrønt skyldr, eigenleg ‘som ein skyldar å forsyte’; av skuld

Tyding og bruk

  1. som høyrer til same ætta, som er i slekt
    Døme
    • nærskyld;
    • ho er skyld brudgomen;
    • dei er skylde;
    • vere skyld med, til nokon
  2. som det er ein samanheng mellom
    Døme
    • våt og «væte» er skylde ord
Artikkelside

skyld 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt skyld; av skuld

Tyding og bruk

avgift, skatt eller yting, særleg på fast eigedom
Døme
  • landskyld;
  • matrikkelskyld
Artikkelside

skuldbunden, skyldbunden

adjektiv

Opphav

norrønt skuldbundinn

Tyding og bruk

som har sett seg i skuld (2)
Artikkelside

skuldtyngd, skyldtyngd

adjektiv

Tyding og bruk

tyngd (2 av skuld (1 og 2)
Artikkelside

skuldmann, skyldmann

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  2. person som har noko å sone eller gjengjelde
    Døme
    • og forlat oss vår skuld, som vi òg forlèt våre skuldmenn
Artikkelside

skuldkjensle, skyldkjensle

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

kjensle av skuld (1)
Artikkelside

skuldig, skyldig 2

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som har, står i moralsk skuld (1);
    ikkje saklaus
    Døme
    • gjere seg skuldig i ein feil;
    • vere skuldig i eit brotsverk;
    • vere nokon stor takk skuldig;
    • bli svar skuldig
    • som substantiv:
      • dømme den skuldige
  2. som har plikt til å betale;
    Døme
    • vere skuldig 1000 kr;
    • betale det ein er skuldig
Artikkelside
Side 6 av 8