Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 94 oppslagsord

kaste blår i auga på

Tyding og bruk

føre bak lyset;
narre, lure;
Sjå: blår
Døme
  • kaste blår i auga på folk med fagre lovnader i valkampen
Artikkelside

leggje felle for

Tyding og bruk

prøve å lure;
Sjå: felle
Døme
  • det vart lagt ei felle for å fange tjuven
Artikkelside

narre ein opp i stry

Tyding og bruk

lure (nokon) grundig (så han får vanskar);
Sjå: stry
Artikkelside

ikkje fødd i går

Tyding og bruk

slett ikkje urøynd;
ikkje lett å lure;
Sjå: fø, går
Artikkelside

ta rotta på

Tyding og bruk

ta (nokon) grundig fatt; knekkje, lure;
Sjå: rotte
Artikkelside

liggje på hjul

Tyding og bruk

køyre, springe like bak ein annan;
lure like bak;
Sjå: hjul
Artikkelside

snike til seg

Tyding og bruk

lure til seg;
Sjå: snike
Artikkelside

hjul

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt hjól

Tyding og bruk

  1. rund skive eller ring med eiker som sviv rundt ein aksel
    Døme
    • ei kjerre med to hjul;
    • det er mange små hjul i eit urverk
  2. i overført tyding: krinslaup, utviklingsgang
    Døme
    • vi er alle små hjul i samfunnsmaskineriet
  3. noko rundt som minner om eit hjul
    Døme
    • eit hjul av eld;
    • eit hjul av lys

Faste uttrykk

  • femte hjul på vogna
    (kjenne seg som, vere) til overs
  • halde hjula i gang
    syte for at verksemda går som vanleg
  • liggje på hjul
    køyre, springe like bak ein annan;
    lure like bak
  • slå hjul
    svinge kroppen sidelengs i ein boge heilt rundt med mellomlanding på hendene
  • stegl og hjul
    om eldre forhold: spiss stong og hjul som avretta forbrytarar vart lagde på
    • bli lagd på stegl og hjul
Artikkelside

gyne

gyna

verb

Tyding og bruk

Døme
  • stå og gyne på noko;
  • stå og gyne etter noko
Artikkelside

gonge 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt ganga; samanheng med gå (1 og gang

Tyding og bruk

  1. det å gå på føtene;
    måte å gå på;
    Døme
    • gå i sakte gonge;
    • ha lett gonge;
    • kjenne nokon på gonga;
    • ein times gonge herifrå
  2. rørsle, funksjon, drift
    Døme
    • kome i gonge;
    • få noko i gonge;
    • i full gonge
  3. Døme
    • gå på gonger
  4. Døme
    • få gonge på ølet

Faste uttrykk

  • kjenne lusa på gonga
    vite kva ein kan vente seg fordi ein kjenner nokon godt;
    kjenne att ein viss type
    • ho kjente lusa på gonga og lét seg ikkje lure
  • vere på gonga
    skulle til å gå
Artikkelside
Side 6 av 10