god
adjektiv
Opphav
norrønt góðr; jamfør betre (1 og best (2Tyding og bruk
- av høg kvalitet;bra, fin, framifrå;tilfredsstillande, gagnleg, tenleg
Døme
- eit godt hus;
- gode vegar;
- lese gode bøker;
- ynskje seg godt vêr;
- ha god helse;
- få ein god idé;
- ha godt samvit;
- med godt humør;
- gjere ein god handel;
- det var eit godt hopp;
- ein god prestasjon;
- det er gode tider for bransjen;
- i gode, gamle dagar;
- kva er det godt for?
- den er god!
- brukt som adverb
- gjere så godt ein kan;
- kome godt overeins;
- det er godt gjort å …;
- syngje godt;
- snakke godt for seg;
- kjem du? Godt!
- om person: dugande, dyktig, flink
Døme
- ein god pianist;
- ein god lærar;
- vere god i fransk;
- ho var god på skeiser;
- han er god til å teikne
- om person eller kroppsfunksjon: frisk, bra (2)
Døme
- eg er ikkje god i magen;
- bli god att i foten
- som gjev velvære;som ein nyt;velsmakande, velluktande;behageleg
Døme
- ete god mat;
- drikke god vin;
- sitje i ein god stol;
- det er godt og varmt inne
- brukt som adverb
- det luktar godt;
- sitje godt;
- ha det godt;
- dei levde godt;
- det gjer meg godt å høyre det
- brukt som adverb: i høg grad
Døme
- bli godt sliten
Døme
- vere i sin gode rett;
- ha gode grunnar for noko;
- ha god von
Døme
- godt folk;
- alle gode krefter
- med moralsk ynskverdige eigenskapar;som vil eller gjer det rette;rettferdig, edel;snill, venleg, velgjerande
Døme
- eit godt menneske;
- Gud er god;
- vere snill og god;
- vere god mot nokon;
- gode gjerningar
- brukt som adverb
- tru godt om nokon
- brukt som substantiv
- gjere det gode;
- ta nokon med det gode;
- striden mellom det gode og det vonde
- brukt i utrop
Døme
- gode Gud!
- brukt som adverb: vel (2, 8), gjerne (2, 3)
Døme
- det går godt an;
- det kan godt hende;
- det veit du godt;
- du kan godt få bli med;
- ein kan ikkje godt lyge heller
- brukt i helsing eller ynske;jamfør god dag, god kveld, god morgon og god natt
Døme
- god jul!
- god sommar!
Faste uttrykk
- ein god delnokså mange eller mykje
- finne for godtavgjere etter eige skjøn
- eg kjem dersom eg finn det for godt
- for godtfor alvor;
for alltid- han forlét landet for godt
- gje ein god dag iikkje bry seg om;
gje blaffen i- han gav ein god dag i arbeidet sitt
- gjere det godtlukkast i det ein gjer
- gjere det godt på skulen;
- ei verksemd som gjer det godt økonomisk
- gjere noko godt attskape forsoning etter usemje, urett eller krenking
- gjere seg godt avha nytte eller glede av
- gjere seg godt av maten
- gjere seg til godegodgjere seg
- godt og vellitt over
- eit underskot på godt og vel 13 millionar;
- for godt og vel eit halvt år sidan
- gå god forgarantere;
stå inne for - ha godt av
- ha nytte av
- ho vil ha godt av å kome seg litt bort
- vere til pass for
- dei fekk kjeft, men det hadde dei berre godt av
- ha noko til godeha noko uteståande;
ha noko (positivt) i vente- ha pengar til gode;
- laget har til gode å vinne ein kamp
- kome godt medvere nyttig å ha
- pengane vil kome godt med
- kome nokon til godebli til gagn for nokon
- tiltak som kom industrien til gode
- kort og godtstutt sagt;
rett og slett- det var kort og godt eit hendeleg uhell
- like godtbrukt for å uttrykkje at eitt alternativ er like godt som eit anna;
like gjerne- du kan like godt gje opp
- seie noko til godti spørsmål: fortelje noko;
ha noko å seie- kva seier han til godt?
- sitje godt i detha god økonomi
- sjå godt utsjå sunn og frisk ut
- ta seg godt utsjå pen og velstelt ut
- ver så god
- brukt når ein gjev noko til nokon, oppmodar til å forsyne seg med mat eller liknande
- ver så god og et;
- eg har ei gåve til deg. Ver så god
- brukt for å seie at ein har vorte tvinga til noko
- vi måtte ver så god sitje, elles vart det ikkje mat
- vere god fordisponere noko som svarer til
- ho er god for minst ti millionar
- vere like godeha like stor skyld