Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 51 oppslagsord

lim

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt lím ‘bindemiddel, kalk’; frå latin ‘slam’

Tyding og bruk

kleimete stoff som klistrar eller bind saman stykke av papir, tre, metall og anna
Artikkelside

kjelstein, kjelestein

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

utskild kalk inni kjel (1)
Artikkelside

chaussé, chausse

substantiv hankjønn

Uttale

sjåseˊ

Opphav

frå fransk , av chaux ‘kalk’; opphavleg frå latin ‘(veg) dekt med kalkstein’

Tyding og bruk

stor og brei landeveg med godt dekke
Artikkelside

kvite 2

kvita

verb

Opphav

av kvit

Tyding og bruk

  1. gjere eller farge kvit
    Døme
    • snøen kvitar marka;
    • kvite fjøset med kalk
  2. vere kvit;
    lyse, skine
    Døme
    • det kvitar i tennene
Artikkelside

åreforkalking

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

sjukleg tilstand i pulsårene med avleiring av kalk på innsida av åreveggen;
Artikkelside

vitamin

substantiv inkjekjønn

Opphav

av vita og amin; nemninga laga i 1913 av polakken Funk som trudde at stoffet var eit amin

Tyding og bruk

biokatalysator som ikkje blir laga i organismen;
kvart av fleire organiske stoff som trengst i ørsmå mengder for at stoffskiftet skal gå normalt
Døme
  • kroppen treng kalk, jern og vitamin
Artikkelside

uleska

adjektiv

Tyding og bruk

Døme
  • uleska kalk
Artikkelside

tuff 1

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk og, italiensk; frå latin tofus

Tyding og bruk

  1. porøs bergart av avsett vulkansk oske
  2. porøs avleiring av kalk og kisel utfelt frå vatn
Artikkelside

svamp

substantiv hankjønn

Opphav

samanheng med sopp

Tyding og bruk

  1. oftast i fleirtal: enkelt bygde, fleircella dyr som lever på havbotnen og har eit indre skjelett av kisel, kalk eller liknande med talrike opningar som slepper vatn og næring inn i kroppen
  2. skjelett av svamp (1) eller etterlikning i gummi eller plastmasse til å vaske med
    Døme
    • tørke av tavla med svampen;
    • drikke som ein svamp – drikke mykje (alkohol)
Artikkelside

stukk

substantiv hankjønn

Opphav

italiensk stucco, opphavleg germansk ‘hard skorpe’; samanheng med stykke (1

Tyding og bruk

masse av kalk og gips til å smørje på og dekorere tak og vegger med
Artikkelside
Side 4 av 6