Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 162 oppslagsord

dikte

dikta

verb

Opphav

norrønt dikta, av lågtysk dichten, påverka av latin dictare; jamfør diktere

Tyding og bruk

  1. skape ein skjønnlitterær tekst;
    arbeide kunstnarleg med ord;
    jamfør dikt (1)
    Døme
    • dikte ein song;
    • dikte ei historie;
    • dikte om kjærleik
  2. finne på;
    fantasere
    Døme
    • dikte i hop ei skrøne;
    • dikte opp ei historie
Artikkelside

avslutting

substantiv hokjønn

Opphav

av avslutte

Tyding og bruk

  1. det å avslutte noko;
    Døme
    • ho hadde ei svak avslutting på løpet;
    • teksta manglar ei avslutting;
    • syngje ein song til avslutting;
    • saka fekk ei endeleg avslutting
  2. markering av at noko er avslutta
    Døme
    • ha avslutting for ein medarbeidar som går av med pensjon
  3. i ballspel: skot på mål
    Døme
    • den knallharde avsluttinga gjekk forbi keeperen og i mål
Artikkelside

nidvise

substantiv hokjønn

Opphav

av nid

Tyding og bruk

spottande, vanærande vise
Døme
  • tilhengjarane song ei nidvise om motstandaren
Artikkelside

negro spiritual

substantiv hankjønn

Uttale

niˊgråo spiritˊsjuel

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

religiøs song med jazzaktige rytmar, utforma i sørstatane i USA mellom folk med afrikansk-amerikansk opphav
Artikkelside

modulere

modulera

verb

Opphav

frå latin ‘måle’; jamfør modul

Tyding og bruk

  1. gå over frå ei toneart til ei anna
  2. variere og nyansere tonefall og styrke i tale og song
    • brukt som adjektiv:
      • ei modulert stemme
  3. endre ei berebølgje slik at ho kan overføre informasjon som lyd, teikn og bilete
Artikkelside

lettrørt

adjektiv

Tyding og bruk

som lett blir rørt
Døme
  • ungane song for lettrørte foreldre
Artikkelside

lerkefamilie

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i bunden form eintal: familie av sporvefuglar, ofte med brunstripete overside, lang baktå og vakker song;
Alaudidae
Artikkelside

nokturne, noktyrn

substantiv hankjønn

Uttale

nåktyrˊn

Opphav

gjennom fransk; frå mellomalderlatin ‘nattleg song’

Tyding og bruk

musikkstykke av romantisk, drøymande karakter, særleg for piano
Døme
  • ein nokturne av Chopin
Artikkelside

lund 2

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt lund f ‘lynne, måte, vis’

Tyding og bruk

tone til ein song;
Artikkelside

melodi

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk , av melos ‘song, melodi’ og ode ‘dikt, song’

Tyding og bruk

  1. rekkje med tonar som følgjer etter kvarandre og utgjer ein heilskap
    Døme
    • nynne ein melodi;
    • setje melodi til eit dikt;
    • visa går på melodien ‘Den dag kjem aldri’
  2. tonegang i eit språk eller ei ytring
    Døme
    • lytte til melodien i språket
  3. i overført tyding: gjennomgangsmelodi (2)
    Døme
    • same melodien går igjen i kommunar over heile landet

Faste uttrykk

  • finne melodien
    finne saman (og lage god stemning);
    finne harmoni
    • gjestane og bygdefolket fann melodien
Artikkelside
Side 3 av 17