Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 130 oppslagsord

mistruisk

adjektiv

Opphav

etter tysk; jamfør mistru (1

Tyding og bruk

som gjerne mistrur (2;
Døme
  • ikkje ver så mistruisk!
Artikkelside

molbu

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør -bu (1

Tyding og bruk

  1. person frå Mols på Jylland i Danmark
  2. dum og trongsynt person, gjerne frå ein avkrok
Artikkelside

mistruen

adjektiv

Tyding og bruk

som gjerne mistrur (2;
Døme
  • ikkje ver så mistruen!
Artikkelside

mobil 1

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk; jamfør mobil (2

Tyding og bruk

  1. kortform av mobiltelefon
    Døme
    • bruke mykje tid på mobilen
  2. rørleg skulptur, gjerne i fleire delar
Artikkelside

liebhaber

substantiv hankjønn

Uttale

libhaber

Opphav

frå tysk , av lieb ‘kjær’ og haben ‘ha’

Tyding og bruk

person som viser stor interesse for noko;
person som gjerne vil ha noko
Døme
  • ho er liebhaber til den fine hytta
Artikkelside

lette 3

letta

verb

Opphav

norrønt létta; jamfør lett

Tyding og bruk

  1. gjere lettare;
    gjere mindre vanskeleg
    Døme
    • lette ei bør;
    • maskinen vil lette arbeidet ein god del;
    • lette tilgjenget til høgare utdanning
  2. frigjere (frå plager og uro);
    gjere mindre trykkjande, lindre, mildne
    Døme
    • lette trykket i behaldaren;
    • eg skulle gjerne letta sorga for deg;
    • eg kjende meg veldig letta etter at eksamenen var over
  3. Døme
    • bli letta for pengar
  4. lyfte litt;
    heve (seg)
    Døme
    • lette på skapet for å kike under;
    • lette på loket;
    • flyet letta frå rullebana;
    • vi får snart lette på oss og kome oss heim
  5. Døme
    • skodda letta;
    • det lettar opp

Faste uttrykk

  • lette anker
    dra inn anker
  • lette hjartet
    fortelje noko som har tyngt ein, slik at ein får det betre
    • eg treng å få letta hjartet mitt
  • lette samvitet
    vedgå noko som har gjeve ein dårleg samvit, slik at ein får det betre
  • puste letta ut
    kunne slappe av etter at noko vanskeleg eller ubehageleg er overstått eller avverja
Artikkelside

mønster

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom lågtysk, frå gammalfransk, av mellomalderlatin monstra ‘prøvestykke’; av latin monstrare ‘vise fram’

Tyding og bruk

  1. førebilete, teikning eller oppskrift til å lage noko etter;
    Døme
    • eg heklar helst utan mønster;
    • kjolen er sydd etter mønster
  2. Døme
    • ho er eit mønster for andre
  3. måte noko er ordna på eller skjer på;
    Døme
    • passe inn i mønsteret;
    • opplæringa går etter eit fast mønster;
    • eg skimtar eit mønster i dei merkelege påfunna hennar
  4. figur, motiv eller teikning til dekorasjon eller liknande, ofte teke att fleire gonger i eit visst system, og gjerne med ulike fargar eller opphøgde parti
    Døme
    • mønsteret i bildekket;
    • i hallen har dei ein tapet med mønster på
  5. form eller type av til dømes sølvtøy eller dekkjetøy
    Døme
    • til bryllaupet ynskte dei seg meir av det mønsteret dei samla på
Artikkelside

luksusartikkel

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

vare som gjev inntrykk av luksus
Døme
  • han kjøper gjerne dyre klokker og andre luksusartiklar
Artikkelside

installasjon

substantiv hankjønn

Opphav

frå mellomalderlatin; jamfør installere

Tyding og bruk

  1. det å installere
    Døme
    • installasjon av elektrisk lys;
    • installasjon av eit nytt program på pc-en
  2. noko som er installert;
    Døme
    • faste og rørlege installasjonar;
    • gamle installasjonar er brannfarlege
  3. tredimensjonalt kunstverk, gjerne fleire gjenstandar som er sette saman i eit rom
Artikkelside

kråkeslott

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

gammal, stor og gjerne litt forfallen villa
Døme
  • dei bur i eit gammalt kråkeslott
Artikkelside
Side 3 av 13