Avansert søk

Vanleg søk

Nynorskordboka 33 oppslagsord

kople

kopla

verb

Opphav

av lågtysk koppelen; jamfør koppel

Tyding og bruk

binde saman hundar i koppel (1);
setje koppel (2) på hund
feste to eller fleire einskilddelar saman;
binde saman
Døme
- kople saman systema;
- kople til høgtalaren
bringe saman;
sameine
Døme
- dei kopla politikarar og næringsliv
finne samanheng mellom fenomen, hendingar eller personar
Døme
- kople lyd med bokstav
formidle kontakt mellom to personar
Døme
- ho kopla forfattaren med den kjende saksofonisten

Faste uttrykk

kople av
ta pause frå noko;
slappe av
kople av frå kjas og mas i byen
kople frå
bryte sambinding med;
losne frå
kople frå vogna
kople inn
- setje ei eining i samband med ei anna;
  setje i funksjon;
  slå på
  kople inn straumen
- involvere i ei sak eller ein prosess
  politiet er kopla inn
kople om
- endre sambandet mellom delar, gjenstandar eller nettverk
  kople om leidningane
- endre tankemønster eller liknande
  det er ikkje lett å kople om mentalt
kople opp mot
- bringe ei eining i kontakt med ei anna
  høgspentlinjene skal koplast opp mot sjøkabelen
- knyte eit forhold eller ei sak til noko anna
  ulykka vart kopla opp mot alkoholbruken i gjengen
kople opp
setje i drift;
montere
kople opp nytt datautstyr
kople ut
- setje ut av funksjon;
  slå av
  kople ut straumen
- slutte å tenkje på
  no må du prøve å kople ut problema

Artikkelside

forplante seg

Tyding og bruk

Sjå: forplante

øksle seg
Døme
- forplante seg med kjønnsceller;
- elgen er klar til å forplante seg
spre seg
Døme
- lyden forplantar seg utover i rommet;
- problema forplantar seg raskt

Artikkelside

balle på seg

Tyding og bruk

vekse (1), auke, stige;

Sjå: balle

Døme

problema berre balla på seg

Artikkelside

fare/gå over med harelabb

Tyding og bruk

gjere noko på ein overflatisk måte;

Sjå: harelabb

Døme

resten av arbeidet fór dei over med harelabb;
du kan ikkje berre gå over problema med harelabb

Artikkelside

lukke auga for

Tyding og bruk

låst som ein ikkje ser eller ansar (noko);

late att auga for;

Sjå: auge, lukke

Døme

lukke auga for problema

Artikkelside

hugse

hugsa

verb

Opphav

norrønt hugsa; jamfør hug (

Tyding og bruk

hente fram frå minnet noko ein har sett, høyrt, opplevd eller kjent;
kome i hug, minnast (1)
Døme
- hugse nokon frå skuletida;
- han hugsar at han grein;
- fjella var mindre enn ho hugsa dei
ha evne til å minnast
Døme
- hugse godt;
- hugse dårleg;
- han hugsa feil
vere merksam på;
ikkje gløyme;
ha i tankane
Døme
- hugs å ta med kopp;
- ingen hugsa på bestemora;
- vi må hugse på at problema ikkje er over

Artikkelside

heimleg, heimsleg

adjektiv

Opphav

frå tysk; same opphav som hemmeleg

Tyding og bruk

som høyrer til eller er særmerkt for heimstaden eller heimlandet
Døme
- heimlege tilhøve;
- våre heimlege problem er små samanlikna med problema i Midtausten
som minner om heimen eller heimstaden;
som får ein til å kjenne seg heime;
hyggjeleg, heimekoseleg
Døme
- lokala var heimlege og trivelege;
- heile miljøet verka heimleg

Artikkelside

føling

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

kjenning (1, kontakt (1), samband (1)
Døme
- få føling med naturen;
- vi har inga føling med problema;
- eg hadde sterk føling med skaden gjennom heile kampen
symptom hos diabetikar på lågt blodsukker;
jamfør hypoglykemi

Artikkelside

harelabb

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

labb på hare, tidlegare ofte nytta til å tørke støv med
kattefot (2)

Faste uttrykk

fare/gå over med harelabb
gjere noko på ein overflatisk måte
resten av arbeidet fór dei over med harelabb;
du kan ikkje berre gå over problema med harelabb

Artikkelside

innanfrå, innafrå, innanifrå

preposisjon

Tyding og bruk

frå det indre av, frå innsida av
Døme
- innanfrå huset strøymde det musikk
brukt som adverb: frå det indre, frå innsida
Døme
- vindauget kan opnast innanfrå;
- sjå problema innanfrå

Artikkelside

Side 2 av 4

Resultat per side: