Avansert søk

Nynorskordboka 92 oppslagsord

verb

jamfør lågtysk lucken; av lykke

gje godt eller venta resultat;

ha framgang;

vere heldig

substantiv hankjønn

jamfør norrønt hemingja ‘lykke’

lykke, heppe (særleg med krøtera)

substantiv inkjekjønn

frå dansk, jamfør norrønt heill ‘varsel, lykke’; samanheng med heil (

medgang, lykke (2), flaks (1, tur (2
Døme
- må hell og lykke følgje deg!
- ha hellet med seg;
- han prøvde seg med hell i forretningslivet;
- prøve seg på noko utan hell
lykketreff
Døme
- det var eit hell at ho ikkje vart med i ulykkesbilen;
- eit hell i uhellet

prøve ut noko som ein håper vil lykkast;

gje seg ut på noko utan å vite om det vil gå godt eller dårleg;

verb

norrønt mátta, av mega ‘formå, kunne’

ha løyve, høve eller grunn til;
kunne, få
Døme
- om eg så må seie det;
- må eg låne pengar av deg?
- må eg kome inn?
vere nøydd til eller pliktig til;
skulle
Døme
- eg ville ikkje, men eg måtte;
- alle må levere skattemelding;
- du må stå opp no;
- det må gjerast;
- huset må byggjast om;
- det er fælt å måtte seie slikt;
- det må til
vere mogleg, sannsynleg, tenkjeleg, logisk nødvendig
Døme
- det måtte vere ein draum;
- du må vere sjuk;
- ingen slepp inn, kven det så måtte vere;
- det måtte gå slik
om sterk oppmoding, påminning eller åtvaring: burde (1)
Døme
- du må sjå deg føre!
- du må finne deg ein plass;
- du må ikkje seie slikt!
brukt for å uttrykkje ynske
Døme
- måtte du aldri angre!
- må hell og lykke følgje deg!

må hende
kan hende, kanskje
må tru
må vite
det gjekk ikkje fort, må tru;
må tru ho kjem?
må vite
kan ein tenkje, kan du vel skjøne, ser du, sjølvsagt
eg vart trøytt, må vite