Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 39 oppslagsord

kjerr

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt kjarr

Tyding og bruk

tett småskog;
Døme
  • gro til med kjerr
Artikkelside

inngrodd

adjektiv

Opphav

av inn (2 og gro (2

Tyding og bruk

  1. som er grodd inn i noko
    Døme
    • ein inngrodd nagl
  2. som sit godt fast
    Døme
    • veggene var heilt mørke av inngrodd skit
  3. som er svært vanskeleg å frigjere seg frå;
    rotfesta, grunnfesta
    Døme
    • ein inngrodd uvane;
    • ha ein inngrodd uvilje mot noko
Artikkelside

ihopgrodd

adjektiv

Opphav

av i hop og gro (2

Tyding og bruk

som har grodd i hop
Døme
  • eit ihopgrodd armbrot
Artikkelside

gro att/til

Tyding og bruk

vekse til med vegetasjon;
tetne med skit;
Sjå: gro
Døme
  • lyngheia er i ferd med å gro til;
  • området gror att med skog
Artikkelside

hyde seg

Tyding og bruk

gro att, få ny hud;
Sjå: hyde
Artikkelside

gro fast

Tyding og bruk

Sjå: gro
  1. bli verande i ro så lenge at ein heng fast i underlaget eller ein annan ting
    Døme
    • fiber frå kleda har grodd fast i såret
  2. i overført tyding: bli verande på ein stad eller i ein tilstand så lenge at ein ikkje greier å fare vekk frå staden eller endre tilstand
    Døme
    • eg vil ikkje gro fast i denne jobben resten av livet;
    • etter 50 år har dei grodd fast i bygda
Artikkelside

heilne

heilna

verb

Tyding og bruk

bli heil;
gro til, bli frisk
Artikkelside

hyde

hyda

verb

Opphav

norrønt hýða; jamfør hud

Tyding og bruk

  1. setje hud på
  2. Døme
    • eg skal hyde deg så du skal kjenne det i 14 dagar!

Faste uttrykk

  • hyde seg
    gro att, få ny hud
Artikkelside

grøn

adjektiv

Opphav

norrønt grǿnn; samanheng med gro (2

Tyding og bruk

  1. som har ein farge som friskt gras (og som ligg mellom gult og blått i fargespekteret)
    Døme
    • grønt gras;
    • grøne enger;
    • ei grøn jakke;
    • den grøne øya
  2. med bleik andletsfarge som tyder på at ein er sjuk, uvel eller utilpass
    Døme
    • bli grøn av kvalme;
    • bli grøn av sinne
  3. Døme
    • grøne bær;
    • sylte grøne tomatar
  4. om folk: urøynd, ung
    Døme
    • han er for grøn til denne stillinga;
    • i min grøne ungdom
  5. med mål om å verne om natur og klima;
    miljøvenleg
    Døme
    • grøne politikarar;
    • grøne verdiar;
    • satse på grøne arbeidsplassar

Faste uttrykk

  • ergre seg grøn
    ergre seg fælt
  • graset er alltid grønare på andre sida av gjerdet
    det andre har, verkar betre enn det ein sjølv har
  • grøn av misunning
    svært misunneleg
  • grøn bølgje
    • samordna lysregulering slik at ein får grønt lys (1) i fleire kryss på rad
    • politisk straumdrag som legg vekt på grøn (5) politikk
  • grøn energi
  • grøn lunge
    grøntområde
    • folk treng grøne lunger å gå tur i
  • grøn mann
    lysande grøn menneskefigur i trafikklys som markerer at det er klart for fotgjengarar
    • kome seg over vegen medan det er grøn mann
  • grøn revolusjon
    • det å føre inn nye hardføre sortar av korn, mais og ris som gjev stor produksjonsauke i landbruket
      • den grøne revolusjon i Asia
    • gjennomgripande endring i meir miljøvenleg retning;
      grønt skifte
      • byrje på ein grøn revolusjon med overgang til meir miljøvenleg teknologi
  • grøn stær
    augesjukdom med sterkt væsketrykk i det indre av auget
  • grønt lys
    • trafikklys som varslar klar bane
    • klarsignal, løyve
      • få grønt lys for å setje i verk planen
  • grønt skifte
    gjennomgripande endring i meir miljøvenleg retning
    • vere budd på det grøne skiftet;
    • eit grønt skifte krev eit heilskapleg grønt tankesett
  • i det grøne
    ute i naturen;
    i det fri
  • love gull og grøne skogar
    love rikdom eller andre gode
Artikkelside

grø, grøde 3

grøda

verb

Opphav

norrønt grǿða; av gro (2

Tyding og bruk

få til å gro;
Døme
  • grø eit sår

Faste uttrykk

Artikkelside
Side 2 av 4