Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 17 oppslagsord

forbetre seg

Tyding og bruk

bli betre;
kome seg;
Sjå: forbetre
Døme
  • angre og forbetre seg;
  • levekåra har forbetra seg
Artikkelside

få opp dampen

Tyding og bruk

setje opp farten;
auke innsatsen eller forbetre prestasjonane;
Sjå: damp
Døme
  • toget fekk opp dampen etter nokre kilometer;
  • hesten fekk opp dampen midtvegs i løpet;
  • laget har for alvor fått opp dampen
Artikkelside

forbetringspotensial

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

potensial (1, 1) til å forbetre seg
Døme
  • turistnæringa har eit stort forbetringspotensial
Artikkelside

årsbest

adjektiv

Opphav

svensk årsbäst

Tyding og bruk

  1. i idrett: om tid, resultat: som er best for den delen av året som er gått
    Døme
    • forbetre sitt årsbeste
  2. som substantiv
    Døme
    • han hadde eit årsbeste på 10 000 m på 30 minutt

Faste uttrykk

  • årsbeste tid
    tid, resultat som er best for den delen av året som er gått
Artikkelside

sanere

sanera

verb

Opphav

frå latin av sanus ‘sunn’

Tyding og bruk

  1. få i stand sunne og ordna tilhøve (i)
    Døme
    • sanere saksarbeidet;
    • sanere eit firma – få orden på økonomien i eit firma
  2. fornye og forbetre (by)strøk (med å rive ned gammalt og byggje nytt)
    Døme
    • sanere ein bydel
Artikkelside

forbetring

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å forbetre;
Døme
  • gjere forbetringar
Artikkelside

damp

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. mengd av ørsmå væskedropar i luft som ser skyliknande ut;
    Døme
    • det kom røyk og damp frå kjelen;
    • det dogga på ruta av all dampen
  2. vatn oppheta til gassform, brukt som energikjelde
    Døme
    • skipet er drive på damp;
    • kraftverket treng stabil tilførsel av damp
  3. gassform av stoff som ved normal temperatur er fast eller flytande
    Døme
    • radioaktiv damp;
    • giftige dampar
  4. dampbåt (i rutefart)
    Døme
    • der kjem dampen;
    • stige om bord på dampen

Faste uttrykk

  • for full damp
    for fullt;
    av alle krefter, for full fart
    • toget køyrer for full damp mot hovudstaden;
    • skipet gjekk for full damp ut fjorden;
    • jobbe for full damp
  • få opp dampen
    setje opp farten;
    auke innsatsen eller forbetre prestasjonane
    • toget fekk opp dampen etter nokre kilometer;
    • hesten fekk opp dampen midtvegs i løpet;
    • laget har for alvor fått opp dampen
  • halde dampen oppe
    i overført tyding: halde innsatsen, krafta eller prestasjonane ved like
    • restauranten må halde dampen oppe i romjula;
    • laga heldt dampen oppe gjennom heile sesongen
Artikkelside
Side 2 av 2