Avansert søk

Vanleg søk

Bokmålsordboka 4 oppslagsord

Nynorskordboka 317 oppslagsord

masketal, mosketal

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

tal på masker (

Døme

masketalet i vottemønsteret er 48

Artikkelside

svarte tal

Tyding og bruk

tal som syner overskot i rekneskapen for ein driftsperiode;

Sjå: tal

Artikkelside

raude tal

Tyding og bruk

tal som syner underskot i rekneskapen for ein driftsperiode;

Sjå: raud, tal

Artikkelside

tal

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt tal

Tyding og bruk

(abstrakt) eining ved rekning eller teljing, nytta som uttrykk for verdi
Døme
- eit stort (høgt) tal;
- heile, rasjonale tal
- - grunntal
  - oddetal
  - partal
  - primtal
symbol eller teikn for tal (1)
Døme
- arabiske tal;
- tala 3, 7 og 11
- - eittal
  - romartal
  - tretal
mengd, flokk, skare (2
Døme
- talet på ulykker aukar;
- fleire tusen i talet;
- det er ikkje tal på dei – dei er tallause;
- ha tal på – ha rekning med
i samansetningar: liste, oppgåve over personar
- - manntal
  - ættetal
i grammatikk: kategori som skil mellom eintal, total, fleirtal og liknande;
numerus
Døme
- samsvarsbøying i person og tal

Faste uttrykk

raude tal
tal som syner underskot i rekneskapen for ein driftsperiode
svarte tal
tal som syner overskot i rekneskapen for ein driftsperiode

Artikkelside

walkover

substantiv hankjønn

Uttale

våˊkouve el. våˊkåver el. våkåˊver

Opphav

engelsk av walk ‘gå’ og over ‘over’, opphavleg om hesteveddeløp der berre éin ryttar møtte, og han for å vinne prisen måtte ri bana til endes i sjølvvalt tempo

Tyding og bruk

forkorta w.o.

i idrett: det at ein deltakar eller eit lag vinn utan å tevle fordi motstandaren ikkje stiller opp
i idrett: det at ein deltakar eller eit lag står over ein omgang i seriekonkurransar med ulikt tal på deltakarar
det å bli vald utan motkandidat

Artikkelside

mørketal

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

tal for ukjend storleik eller mengd som ein må leggje til den mengda ein kjenner til

Døme

det er truleg store mørketal for overgrep

Artikkelside

nokon

determinativ kvantor

Opphav

norrønt nǫkkurr, samandrege av urnordisk ne-wait-ek-hwarjar ‘ikkje veit eg kven’

Tyding og bruk

ein eller annan, eit eller anna;
ein viss, einkvan;
somme, visse
Døme
- det er nokon som spør etter deg;
- det er noko i vegen med bilen;
- er det nokon kiosk i nærleiken?
- treng du noka ny skjorte?
- finst det noko svar?
- har du vore der nokon gong?
- du må ikkje gå nokon stad!
- eg har ikkje høyrt nokon ting;
- har du nokon som helst grunn til å klage?
- det hende meg noko underleg i går;
- dei kjøpte nokre pærer;
- du kan få nokre få;
- nokre var samde, andre protesterte;
- såg du nokon sauer? Nei, eg såg ikkje nokon
kven som helst (annan);
kvar ein;
alle
Døme
- ho syng så godt som nokon;
- ho arbeidde hardare enn nokon mann
om mengd, omfang, tal, grad eller liknande: ein del, litt;
atskilleg, monaleg
Døme
- i nokon grad;
- er 50 år nokon alder?
- kjøpe noko pærer;
- ha noko pengar;
- ein noko eldre bil;
- det er ikkje noko att av kaka;
- kva er dette for noko?
- noko rart noko;
- det er da enda noko;
- det hjelpte nok noko;
- ho er ikkje noko tess;
- stakken er noko for sid;
- har du sett noko til han?
brukt i utrop med ‘for’
Døme
- for noko tull!
- for nokre bilar dei har!

Faste uttrykk

det er noko med alt
ingen ting er utan lyte
ikkje bli noko av
ikkje hende;
ikkje bli gjennomført
festen vart ikkje noko av
ikkje nokon
ingen
noko av ein
langt på veg ein;
ein nokså stor
han var noko av ein luring;
det er noko av eit mirakel at desse landa aldri har vore i krig med kvarandre
noko til
litt av ein;
ein retteleg
vere noko til kar
nokon ein
ein eller annan
nokon gong
- ein eller annan gong;
  nokosinne
  har du vore der nokon gong?
- brukt i uttrykk for jamføring og forsterking
  beste resultat nokon gong;
  har du nokon gong sett maken?
nokon kvar
alle, dei fleste
slikt kunne hende nokon kvar
vere noko i noko
vere til dels rett
er det noko i det dei seier?
vere noko
ha ein viktig eller sentral sosial posisjon
alle som er noko i musikkbransjen, kom på hagefesten