Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
148 treff

Bokmålsordboka 76 oppslagsord

kuleflate

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Betydning og bruk

overflate på en kule (1, 1)
Artikkelside

sitte som en kule

Betydning og bruk

fungere perfekt;
Se: kule
Eksempel
  • vitsen satt som en kule
Artikkelside

gå en kule varmt

Betydning og bruk

bli en opphetet situasjon;
komme til en konfrontasjon med høy temperatur;
Se: kule
Eksempel
  • når det ble for mye stress, kunne det gå en kule varmt
Artikkelside

kulerund

adjektiv

Betydning og bruk

rund som en kule (1, 1)
Eksempel
  • de stirret på ham med kulerunde øyne
Artikkelside

kulegrill

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

grill (2) med fasong som en kule
Artikkelside

kulepenn

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

penn med bevegelig kule i spissen
Artikkelside

kuleledd

substantiv intetkjønn

Betydning og bruk

ledd (1) med en kule som ligger i en uthulet skål, og som kan beveges i alle retninger
Artikkelside

kulebakterie

substantiv hankjønn

Opphav

av kule (1

Betydning og bruk

bakterie med kuleformede celler;
Artikkelside

kul 1

substantiv hankjønn

Opphav

beslektet med kule (1

Betydning og bruk

  1. halvrund utvekst;
    klump (særlig på kroppsdel);
    Eksempel
    • få en stor kul i hodet
  2. øverste, kuvne del av unnarennet i en hoppbakke
    Eksempel
    • lande på kulen
Artikkelside

radius

substantiv hankjønn

Opphav

latin ‘stråle, hjuleike’

Betydning og bruk

rett linje fra sentrum i en sirkel eller kule ut til periferien eller overflaten
Artikkelside

Nynorskordboka 72 oppslagsord

sitje som ei kule

Tyding og bruk

fungere perfekt;
Sjå: kule
Døme
  • sluttpoenget sat som ei kule
Artikkelside

kuleforma

adjektiv

Tyding og bruk

med form som ei kule (1, 1)
Artikkelside

kuleledd

substantiv inkjekjønn

kuleled

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

ledd (1) med ei kule som ligg i ei uthola skål, og som kan rørast i alle retningar
Artikkelside

kulestøyt

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

øving i friidrett der ein støyter ei kule (1, 2) med éi hand frå aksla
Artikkelside

kulepenn

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

penn med rørleg kule i spissen
Artikkelside

kul 1

substantiv hankjønn

Opphav

samanheng med kule (2

Tyding og bruk

  1. halvrund utvekst;
    klump (særleg på kroppsdel);
    Døme
    • få ein kul i panna;
    • hoftebeinet viste som ein kul
  2. øvste, kuvne del av unnarennet i ein hoppbakke
    Døme
    • lande på kulen
Artikkelside

hårbolle

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

kule av samanfiltra hår som kan liggje i magesekken hos storfe og småfe
Artikkelside

midtpunkt

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. punkt som deler eit linjestykke i to like lange delar;
    punkt som ligg like langt frå alle punkta på sidene, omkrinsen eller overflata av noko
    Døme
    • midtpunktet i ei kule
  2. i overført tyding: det som interessa samlar seg om;
    Døme
    • eit midtpunkt for verdshandelen;
    • ho liker å vere midtpunkt;
    • eit naturleg midtpunkt
Artikkelside

skot, skott 3

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt skot

Tyding og bruk

  1. det å skyte, fyre av skotvåpen
    Døme
    • skyte skot på skot
    • smell når ein fyrer av eit skotvåpen
      • høyre eit skot
    • stode som gjer det mogleg å skyte
      • få skot på noko
  2. kule (1, patron(1), prosjektil
    Døme
    • ha to skot att;
    • skyte med skarpe skot;
    • løyse eit skot;
    • gå som eit skot – fare svært snøgt
  3. i ballspel: kast, slag, spark av ballen mot mål
    Døme
    • ikkje ha skot på mål;
    • skotet gjekk i mål
  4. det at noko skyt fram;
    ny spire frå rot;
    i botanikk: ny kvist frå stamme
    Døme
    • det er skot i treet – det er vokster
    • plantedel som skyt fram frå ein knopp;
      renning (3
      • om våren set, skyt plantene nye skot;
      • i skotet – sterkt etterspurd
  5. ting som blir fram- eller tilskoten eller tillagd
  6. tilbygg til eit hus;

Faste uttrykk

  • sitje som eit skot
    vere ein fulltreffar, høve framifrå
Artikkelside

kuppel

substantiv hankjønn

Opphav

frå italiensk; diminutiv av latin cupa ‘fat’

Tyding og bruk

  1. halvkuleforma kvelv (1) eller tak
    Døme
    • kuppelen over kinosalen
  2. kule- eller klokkeforma lampeskjerm
    Døme
    • ei lampe med ein matt kuppel
Artikkelside
Side 3 av 8