Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
174 treff

Bokmålsordboka 24 oppslagsord

toårsalder

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

i bestemt form:
Eksempel
  • være i toårsalderen – om lag to år
Artikkelside

tolvårsalder

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

i bestemt form:
Eksempel
  • være i tolvårsalderen – om lag tolv år
Artikkelside

tiårsalder

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

i bestemt form:
Eksempel
  • være i tiårsalderen – om lag ti år
Artikkelside

syttenårsalder

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

i bestemt form:
Eksempel
  • være i syttenårsalderen (17-årsalderen) – være om lag 17 år gammel
Artikkelside

størrelsesorden

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

grad av størrelse eller dimensjoner
Eksempel
  • utgiftene er av en helt annen størrelsesorden enn inntektene;
  • summer i størrelsesorden 3 millioner kroner – rundt, om lag
Artikkelside

sjuårsalder, syvårsalder

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

i bestemt form:
Eksempel
  • være i sjuårsalderen – være om lag sju år
Artikkelside

seksårsalder

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

i bestemt form:
Eksempel
  • være i seksårsalderen – om lag seks år
Artikkelside

sekstenårsalder

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

i bestemt form:
Eksempel
  • være i sekstenårsalderen (16-årsalderen) – om lag 16 år gammel
Artikkelside

femårsalder

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

i bestemt form:

Faste uttrykk

  • i femårsalderen
    om lag 5 år gammel
Artikkelside

femtenårsalder

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

i bestemt form:

Faste uttrykk

  • i femtenårsalderen
    om lag 15 år gammel
Artikkelside

Nynorskordboka 150 oppslagsord

pils

substantiv hankjønn

Opphav

kortform av pilsner

Tyding og bruk

  1. lyst øl med smak av humle (2, 2) og med om lag 4,5 volumprosent alkohol
    Døme
    • pils er lysare enn bayer
  2. glas, seidel, halvliter eller flaske med pils (1)
    Døme
    • tinge to pils
Artikkelside

paleotyp, paleotype

substantiv hankjønn

Opphav

av paleo- og gresk typos ‘preg’

Tyding og bruk

trykk eller bok frå tida rett etter at boktrykkjarkunsten vart oppfunnen (fram til om lag år 1500);
Artikkelside

generasjon

substantiv hankjønn

Opphav

av latin generare, ‘avle, skape’; av generere

Tyding og bruk

  1. einskilt ledd i ei slektslinje;
    Døme
    • tre generasjonar i same huset;
    • ein tredje generasjons norskamerikanar
  2. folk (i samfunnet) på om lag same alder
    Døme
    • vår generasjon;
    • den yngre generasjonen;
    • den eldre generasjonen;
    • den nye generasjonen av hopparar
  3. Døme
    • for ein generasjon sidan
  4. einskilt ledd i generasjonsveksel
  5. steg i utviklinga av eit produkt
    Døme
    • ein ny generasjon ski
Artikkelside

nyrealisme

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. periode i norsk litteratur frå om lag 1905 til 1950, prega av realistisk og samfunnsengasjert litteratur
  2. retning innan italiensk film etter andre verdskrigen;
  3. retning innan biletkunsten som oppstod i Frankrike rundt 1920
  4. nemning for retningar innanfor nyare britisk og amerikansk filosofi
Artikkelside

mrd.

forkorting

Tyding og bruk

forkorting for milliard (og milliardar)
Døme
  • utgifter på om lag 4,8 mrd.
Artikkelside

omkring

preposisjon

Opphav

norrønt umkring(is)

Tyding og bruk

  1. i ein krins utanom;
    kringom, rundt
    Døme
    • sitje omkring eit bord;
    • ta omkring nokon
  2. i samband med
    Døme
    • gjere seg tankar omkring eit emne
  3. utanom
    Døme
    • snakke omkring sjølve problemet
  4. nær ved;
    om lag
    Døme
    • omkring fem meter;
    • omkring 0°;
    • omkring den 20. i kvar månad;
    • omkring 1950
  5. brukt som adverb: rundt (til alle kantar);
    Døme
    • sjå seg omkring;
    • gå omkring i byen;
    • slikt skjer aldri her omkring
Artikkelside

omtrent

adverb

Opphav

av lågtysk um(me)trent, av trent ‘grense, omkrins’

Tyding og bruk

  1. om lag;
    cirka
    Døme
    • omtrent 30 deltakarar
  2. nesten
    Døme
    • vere omtrent ferdig
Artikkelside

mistenkt

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som det er mistanke til
    Døme
    • dei mistenkte elevane måtte til rektor
  2. brukt som substantiv: person som er mistenkt for noko gale
    Døme
    • den mistenkte er om lag 180 cm høg
Artikkelside

masse

substantiv hankjønn

Opphav

av latin massa ‘deig, klump’; av gresk maza ‘mjøldeig’, av massein ‘kna’

Tyding og bruk

  1. (formlaust) stoff;
    substans, ofte som råmateriale til noko
    Døme
    • ein glødande masse;
    • køyre vekk masse frå tunnelarbeidet
  2. i fysikk: stoffmengd i ein lekam, målt i kilogram;
    til skilnad frå vekt (1)
    Døme
    • ein masse på 1 kilogram veg om lag 1 newton på jorda
  3. stor mengd;
    svært mykje
    Døme
    • det var masse folk på festen;
    • vi fekk ein masse fisk;
    • firmaet tente masse pengar
  4. særleg i bunden form: folk flest;
    dei breie laga av folket
    Døme
    • leiarane har lite kontakt med massane

Faste uttrykk

  • kritisk masse
    minste mengd av eit radioaktivt stoff som skal til for å starte ein kjedereaksjon
Artikkelside

lesbisk

adjektiv

Opphav

etter namnet på den greske øya Lesbos, der den kvinnelege diktaren Sapfo skal ha levd i lag med kvinner om lag 600 f.Kr.

Tyding og bruk

  1. om kvinne: som er kjenslemessig og seksuelt tiltrekt av personar av eige kjønn;
    jamfør homofil (1)
    Døme
    • lesbisk kjærleik
  2. brukt som substantiv: lesbisk (1) kvinne
    Døme
    • lesbiske har fått rett til assistert befrukting
Artikkelside
Side 2 av 15