Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
60 treff

Bokmålsordboka 27 oppslagsord

nominell rente

Betydning og bruk

rente på lån per år, uten at gebyrer og andre utgifter er regnet med;
til forskjell fra effektiv rente;
Artikkelside

når 1

subjunksjon

Betydning og bruk

  1. innleder en leddsetning som uttrykker at noe skjer på et tidspunkt i framtiden;
    så snart som, på det tidspunktet da
    Eksempel
    • jeg kommer når jeg har spist;
    • når regnet gir seg, skal jeg henge opp tøyet
  2. innleder en leddsetning som uttrykker at noe hender ofte eller er vanlig;
    hver gang, så ofte som
    Eksempel
    • når det ikke regner, går hun ofte på tur;
    • når jeg var i byen, gikk jeg alltid på teater
  3. innleder en leddsetning som uttrykker begrunnelse eller årsak;
    Eksempel
    • når du var så dum, kan du ha det så godt;
    • når han ikke er leder lenger, har han ikke noe han skulle ha sagt
  4. innleder en leddsetning som uttrykker vilkår;
    Eksempel
    • når hun selv vil, er hun veldig effektiv
Artikkelside

ineffektiv

adjektiv

Opphav

fra tysk og fransk

Betydning og bruk

som ikke er effektiv (1);
Eksempel
  • en ineffektiv arbeidsmåte;
  • være ineffektiv
Artikkelside

intensivere

verb

Opphav

av intensiv

Betydning og bruk

gjøre mer effektiv;
forsterke
Eksempel
  • begge parter intensiverer krigføringen;
  • politiet skal intensivere trafikkovervåkingen
Artikkelside

intensiv

adjektiv

Betydning og bruk

intens, effektiv
Eksempel
  • intensiv drift;
  • intensive språkkurs;
  • en intensiv propagandakampanje;
  • hun får intensiv behandling på brannskadeavdelingen
Artikkelside

effektiv rente

Betydning og bruk

rente på lån per år, medregnet gebyrer og andre kostnader;
til forskjell fra nominell rente;
Artikkelside

bygge ut

Betydning og bruk

Se: bygge
  1. gjøre mer effektiv;
    utvikle
    Eksempel
    • jernbanenettet ble bygd ut
  2. utvide, forsterke
    Eksempel
    • bygge ut kapasiteten
Artikkelside

virksom

adjektiv

Opphav

av virke (2

Betydning og bruk

  1. som er i virksomhet, flittig, aktiv
    Eksempel
    • et virksomt folk;
    • en vulkan som er virksom
  2. Eksempel
    • en virksom salve
Artikkelside

virkningsfull

adjektiv

Betydning og bruk

som har full eller sterk virkning;
Eksempel
  • et virkningsfullt tiltak mot arbeidsledigheten;
  • en virkningsfull effekt
Artikkelside

turbo-

prefiks

Betydning og bruk

  1. turbindrevet, i ord som
    Eksempel
    • turbobil, turbolader, turbomotor, turboprop
  2. rask og effektiv
Artikkelside

Nynorskordboka 33 oppslagsord

nominell

adjektiv

Opphav

frå tysk; same opphav som nominal (2

Tyding og bruk

  1. som gjeld (berre) i namnet;
    til skilnad frå reell (1)
    Døme
    • det er ho som er leiaren, i alle fall nominelt
  2. Døme
    • obligasjonane har ein nominell verdi på 1000 kr

Faste uttrykk

  • nominell inntekt
    inntekt uttrykt i pengeverdien til kvar tid
  • nominell rente
    rente på lån per år, utan at gebyr og andre utgifter er rekna med;
    til skilnad frå effektiv rente
Artikkelside

nominell rente

Tyding og bruk

rente på lån per år, utan at gebyr og andre utgifter er rekna med;
til skilnad frå effektiv rente;
Artikkelside

lobbying

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å drive lobbyverksemd
Døme
  • selskapet har drive effektiv lobbying
Artikkelside

ineffektiv

adjektiv

Opphav

frå tysk og fransk

Tyding og bruk

ikkje effektiv (1);
Døme
  • ein ineffektiv arbeidsmåte;
  • vere ineffektiv
Artikkelside

knirkefri

adjektiv

Tyding og bruk

Døme
  • ein effektiv og knirkefri kommunikasjon
  • brukt som adverb:
    • samarbeidet går knirkefritt
Artikkelside

intensivere

intensivera

verb

Opphav

av intensiv

Tyding og bruk

gjere meir effektiv;
forsterke
Døme
  • dette vil intensivere motsetningane mellom dei;
  • intensivere trafikkovervakinga
Artikkelside

intensiv

adjektiv

Tyding og bruk

intens, effektiv
Døme
  • intensiv drift;
  • intensive språkkurs;
  • han får intensiv behandling ved sjukehuset
Artikkelside

byggje ut

Tyding og bruk

Sjå: byggje
  1. gjere meir effektiv;
    utvikle
    Døme
    • mange fossar er bygde ut
  2. utvide, styrkje
    Døme
    • byggje ut tenestene i kommunen
Artikkelside

førstehjelp, fyrstehjelp

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

tidleg, førebels hjelp til ein akutt skadd eller sjuk
Døme
  • han fekk akutt førstehjelp;
  • dei gav effektiv førstehjelp;
  • ho kan grunnleggjande førstehjelp
Artikkelside

byggje 1, bygge 1

byggja, bygga

verb

Opphav

norrønt byggja; samanheng med bu (3

Tyding og bruk

  1. (la) føre opp;
    (la) tømre eller mure;
    lage til
    Døme
    • byggje hus;
    • byggje vegar;
    • byggje skip og båtar;
    • fuglane byggjer reir;
    • han drøymer om å byggje sin eigen el-gitar
  2. setje hus på (ei tuft);
    busetje (eit land)
    Døme
    • byggje eit land
  3. utvikle muskelmasse
    Døme
    • trene og byggje musklar
  4. skape, utvikle
    Døme
    • byggje sin eigen identitet;
    • byggje vidare på dei interessene ein har;
    • ha som mål å byggje tillit

Faste uttrykk

  • byggje bru
    få i stand tilnærming mellom to partar med heilt ulike standpunkt
    • byggje bru mellom generasjonane
  • byggje inn
    føye inn (i noko anna)
    • kraftverket er bygd inn i fjellet
  • byggje luftslott
    leggje store planar som ikkje let seg gjennomføre
  • byggje ned
    trappe ned;
    redusere
    • byggje ned fordomar og motsetningar
  • byggje og bu
    busetje seg;
    ha tilhald
    • folk vil byggje og bu i distrikta
  • byggje om
    endre (ei bygning)
    • byggje om huset
  • byggje opp
    setje saman;
    utvikle
    • byggje opp tenestetilbodet;
    • boka er bygd opp som ei kriminalgåte;
    • dei planlegg å byggje opp eit historisk arkiv
  • byggje på
    • gjere ei bygning større;
      lage til eit tilbygg
      • huset vart bygd på i høgda
    • vere tufta på;
      ha til grunnlag for
      • vurdere omstenda som vedtaket er bygd på
  • byggje seg opp
    vekse i styrke
    • høgtrykk byggjer seg opp;
    • spenninga har bygd seg opp
  • byggje til
    reise som tilbygg
    • den nye stova vart bygd til
  • byggje ut
    • gjere meir effektiv;
      utvikle
      • mange fossar er bygde ut
    • utvide, styrkje
      • byggje ut tenestene i kommunen
  • Roma vart ikkje bygd på éin dag
    eit stort arbeid krev si tid
Artikkelside
Side 2 av 4