Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
14 treff

Bokmålsordboka 0 oppslagsord

Nynorskordboka 14 oppslagsord

tale 2

tala

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt tala

Tyding og bruk

  1. bruke røysta eller språket, ytre (seg), snakke, prate, vitne
    Døme
    • tale lågt, kvast, tydeleg;
    • alvorleg, bokstavleg talt;
    • talast ved om noko
  2. gjere seg til talsmann for, argumentere, forsvare
    Døme
    • ho taler mi sak;
    • tale for seg sjølv
    • i uttrykk:
      • alt taler mot han
  3. kunne snakke
    Døme
    • tale tysk
  4. Døme
    • presten talte ved grava;
    • tale seg varm om noko

Faste uttrykk

  • tale beint ut
    vere fritalande
  • tale for, mot
    vitne for, mot, framstille i gunstig, ugunstig lys
  • tale frampå om
    ymte om, nemne, kome inn på
  • tale ut
    greie opp, gjere opp (med nokon)
Artikkelside

salt 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt salt; samanheng med latin sal

Tyding og bruk

  1. kvitt stoff som har skarp smak og i reinsa form blir brukt i hushaldet;
    Døme
    • vinne ut salt av sjøvatn;
    • strø salt i suppa;
    • strø salt i opne sår – gjere vondt verre
    • noko som held seg friskt og uskjemt
      • de er saltet på jorda – Matt 5,13
  2. i kjemi: sambinding som kjem i stand når eitt eller fleire hydrogenatom i ei syre blir bytte ut med positive metallatom eller positive atomgrupper, og som i krystallinsk tilstand har ionestruktur
    Døme
    • basiske salt;
    • sure salt

Faste uttrykk

  • ikkje ha, tene til salt i maten
    vere svært fattig, tene svært dårleg
  • ta med ei klype salt
    ikkje rekne for bokstavleg sanning
  • vege salt
    leik der ein står rygg i rygg og skiftevis bikkar kvarandre
  • vere saltet i noko
    verke som ei frisk tilsetning
Artikkelside

fundamentalisme

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. religiøs ideologi som byggjer på strengt bokstavleg tolking av heilage skrifter og krev at religionen skal danne grunnlaget for politiske og sosiale institusjonar i samfunnet
    Døme
    • kristen, islamsk, jødisk fundamentalisme
  2. usvikeleg, kompromisslaus tru eller haldning
Artikkelside

figurleg

adjektiv

Tyding og bruk

Døme
  • i figurleg tyding;
  • var det figurleg eller bokstavleg meint?
Artikkelside
Side 2 av 2