Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
179 результатів

Словник нюношка 179 oppslagsord

gud

іменник чоловічий

Походження

norrønt goð, guð

Значення та вживання

  1. overnaturleg skapning som har makt over naturen og menneska (og som blir æra og dyrka)
    Приклад
    • greske gudar;
    • dyrke framande gudar;
    • bli æra som ein gud
  2. (brukt som særnamn) i monoteistiske religionar, særleg kristendomen: allmektig skapar som rår over verda og menneska;
    personleggjord åndeleg kraft som menneske ber til
    Приклад
    • tru på Gud;
    • be til Gud;
    • takke Gud;
    • Gud vere lova;
    • Herren vår Gud;
    • forkynne Guds rike;
    • trua på Jesus som Guds son;
    • misbruke Guds namn;
    • lære at alle menneske er Guds barn
  3. brukt i utrop og andre meir eller mindre faste seiemåtar
    Приклад
    • gud hjelpe meg;
    • gode gud for eit vêr;
    • gud, så redd eg vart;
    • det er eit guds under at det gjekk godt;
    • det var ei guds lykke at ikkje fleire liv gjekk tapt

Фіксовані вирази

  • av Guds nåde
    som er svært evnerik
    • ein kunstnar av Guds nåde
  • det må gudane vite
    det aner eg ikkje
  • det skal gudane vite
    det er sikkert
  • eit syn for gudar
    noko som er svært vakkert eller umåteleg morosamt å sjå
  • for guds skuld
    framfor alt;
    for all del
    • sei for guds skuld ikkje noko
  • gud betre
    • brukt i utrop
      • gud betre oss for eit vêr;
      • gud betre for ei herleg tid
    • sant å seie;
      ærleg talt
      • det er nok slik fatt, gud betre
  • Gud nåde
    brukt som trugsel: måtte Gud vise nåde (til den som vågar det nemnde)
    • Gud nåde deg om du kjem for seint!
  • gud og kvarmann
    absolutt alle
    • han skrytte av det til gud og kvarmann
  • gud veit
    det er ikkje godt å seie;
    ingen kan vite
    • gud veit kvar han er no
  • gudane veit
    det er ikkje godt å seie;
    ingen kan vite
    • gudane veit korleis det gjekk til
Сторінка статті

ås 3

іменник чоловічий

Походження

norrønt áss, fleirtal æsir

Значення та вживання

i norrøn mytologi: gud som høyrer til den eine av to gudeætter;
til skilnad frå van (1
Сторінка статті

konge 1

іменник чоловічий

Походження

norrønt konungr

Значення та вживання

  1. mannleg statsoverhovud i eit monarki;
    hovding i ættesamfunn
    Приклад
    • Hans Majestet Kongen;
    • bli konge etter far sin;
    • bli krona til konge
  2. i bunden form eintal: regjeringa
    Приклад
    • gjelde frå den tid Kongen fastset
  3. herskar over eit (tenkt) rike;
    Gud, Kristus
    Приклад
    • han som er konge frå æve til æve
  4. person som er den gjævaste eller mektigaste i sitt slag eller på sitt område
    Приклад
    • kongen i norsk kulturliv;
    • han var kongen i gata
  5. dyr som er det største eller gjævaste innan ei gruppe, eller som har ein utsjånad som let seg assosiere med ein konge;
    jamfør kongeørn
    Приклад
    • løva er kongen over dyra
  6. i kortspel: nest høgaste kort, mellom ess (2, 1) og dame (4)
    Приклад
    • ha konge og knekt på handa
  7. i sjakk: viktigaste brikke
    Приклад
    • setje kongen matt

Фіксовані вирази

  • i kongens klede
    i soldatuniform
  • kongen på haugen
    • barneleik der målet er å nå toppen av ein haug først og hindre andre frå å gjere det same
    • i overført tyding: person som har overtaket eller er dominerande
      • ho har vore konge på haugen i narkotikamiljøet i mange år;
      • seniorlaget var dei verkelege kongane på haugen
  • kongens kar
    soldat
  • Kongens råd
    regjeringa
  • skogens konge
    elg
    • jakta på skogens konge var i gang
Сторінка статті

teisme

іменник чоловічий

Вимова

te-isˊme

Походження

frå fransk, av gresk theos ‘gud’

Значення та вживання

filosofisk og religiøs lære som går ut på at det finst ein gud som har skapt alt, og som aktivt styrer verda utanfrå;
til skilnad frå ateisme, deisme og panteisme
Сторінка статті

treeining

іменник жіночий

Походження

gjennom tysk Dreieinigkeit; etter latin trinitas

Значення та вживання

  1. kristen førestilling om at Gud er eit vesen med tre personar, Faderen, Sonen og Heilaganden
  2. eining som har tre delar
    Приклад
    • treeininga song, skodespel og dans
Сторінка статті

teosentrisk

прикметник

Походження

av teo- og sentrisk

Значення та вживання

som ser alt i høve til Gud og det guddomlege;
til skilnad frå antroposentrisk
Приклад
  • eit teosentrisk livssyn
Сторінка статті

teodicé, teodice

іменник чоловічий

Вимова

teodiseˊ

Походження

frå fransk, av gresk teo- og dike ‘rettferd’; jamfør teo-

Значення та вживання

filosofisk verk (2, 2) eller lære som hevdar at Gud er god og rettvis trass i all liding og urett i verda
Сторінка статті

teo-

префікс

Походження

av gresk theos ‘gud’

Значення та вживання

prefiks (1) i ord som gjeld Gud eller religion;
Сторінка статті

fanden 1

іменник незмінні

Походження

truleg av frisisk fannen ‘freistar’

Значення та вживання

  1. personifikasjon av det vonde;
    i bunden form eintal: Guds motstandar, Djevelen
    Приклад
    • han fryta verken Gud eller Fanden
  2. brukt i banning;
    Приклад
    • fanden ta dykk!
    • sjå for fanden til å kome deg vekk herifrå!

Фіксовані вирази

  • dra fanden i vald
    fare langt bort
  • fanden er laus
    alt går gale
  • fanden og hans oldemor
    alle vonde krefter
  • fanden veit
    kven veit;
    det er uvisst
    • fanden veit kor han er blitt av
  • før fanden har fått sko på
    svært tidleg på dagen
  • gje fanden veslefingeren
    gje litt etter
  • måle fanden på veggen
    svartmåle stoda eller framtida
  • som fanden les Bibelen
    på ein vrang og vondsinna måte eller på ein måte som er til fordel for ein sjølv
Сторінка статті

skapar

іменник чоловічий

Походження

norrønt skapari

Значення та вживання

  1. person som skaper eller har skapt noko
    Приклад
    • skaparen av eit kunstverk
  2. guddom som har skapt eller skaper noko;
    Gud
    Приклад
    • tenk på din skapar;
    • det er Skaparen som styrer for oss
  3. brukt i utrop for å uttrykkje overrasking, undring eller liknande
    Приклад
    • du milde skapar!
Сторінка статті
Сторінка 1 з 18