Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 709 oppslagsord

éin for alle og alle for éin

Tyding og bruk

slik at kvar enkelt har fullt ansvar;
Sjå: all
Artikkelside

all ting

Tyding og bruk

det heile;
alt mogleg; jamfør allting (2;
Sjå: all
Døme
  • han styrer med all ting her;
  • all ting vart slik som dei ønskte seg;
  • da kan all ting skje
Artikkelside

gong 1

substantiv hankjønn

Opphav

av gå (1; same opphav som gang

Tyding og bruk

  1. einskilt tilfelle da noko hender
    Døme
    • det var ein gong ein konge;
    • ein gong i neste månad;
    • det hende mange gonger at …;
    • ein sjeldan gong;
    • enda ein gong;
    • ein gong til;
    • mang ein gong;
    • nokre gonger;
    • kvar einaste gong;
    • dei treftest einkvan gongen;
    • denne gongen var det ho som vann;
    • førre gongen tapte ho;
    • neste gong går det betre;
    • det er siste gongen eg gjer det;
    • eg var der for første gong
  2. brukt om kvar einskild oppattaking av viss mengd eller storleik, ofte som uttrykk for multiplikasjon
    Døme
    • Noreg er åtte gonger større enn Danmark;
    • vi fiska tre gonger så mykje som dei;
    • tre gonger tre er ni
  3. Døme
    • ein gong med øl

Faste uttrykk

  • ein gong imellom
    av og til, stundom
    • dei reiste bort ein gong imellom
  • ender og gong
    somme tider;
    stundom
  • for éin gongs skyld
    berre denne eine gongen
  • gong og annan
    somme tider;
    stundom
  • gong på gong
    stadig vekk
  • med éin gong
    straks
  • om gongen
    så mykje eller så mange (av det som er nemnt) for kvar einskild gong
    • kome to og to om gongen;
    • vere vald for fire år om gongen
  • på éin gong
    samstundes
  • éin gong for alle
    slik at ein ikkje treng ta det opp att meir
    • seie det éin gong for alle;
    • betale éin gong for alle
Artikkelside

oljehyre

substantiv inkjekjønn eller hokjønn

Opphav

jamfør hyre (3

Tyding og bruk

sett av oljeklede
Døme
  • det regna slik at eg måtte ha på meg full oljehyre
Artikkelside

okk

interjeksjon

Tyding og bruk

brukt for å gje uttrykk for vemod, resignasjon, klage eller liknande;
Døme
  • okk, for eit slit!
  • okk ja, slik kan det gå!
Artikkelside

gjerne 2

adverb

Opphav

norrønt gjarna av gjarn ‘lysten’, samanheng med gir (2, gjer; gjerrig

Tyding og bruk

  1. med sterkt ynske eller sterk vilje
    Døme
    • han vil så gjerne, men han greier det ikkje;
    • eg såg gjerne at du flytta deg
  2. med glede;
    Døme
    • det gjer eg meir enn gjerne
  3. med fordel;
    godt
    Døme
    • du kunne gjerne hjelpe til;
    • den kan du gjerne få;
    • no kan du gjerne kome;
    • det trur eg gjerne;
    • gjerne for meg
  4. kanskje, mogleg, truleg
    Døme
    • det kan gjerne hende;
    • det kan like gjerne vere slik
  5. som regel;
    ofte
    Døme
    • det er gjerne slik;
    • eg søv gjerne middag på den tida

Faste uttrykk

  • like gjerne
    brukt for å uttrykkje at eitt alternativ er like godt som eit anna
    • du kan like gjerne bu på luksushotell for kva det kostar å ha hytte
Artikkelside

paffe

paffa

verb

Tyding og bruk

  1. løyse ut eit (lyddempa) skot
  2. puste ut tobakksrøyk støytvis (slik at det høyrest)
Artikkelside

onn

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt ǫnn

Tyding og bruk

  1. omfattande, årvisst utearbeid på ein gard;
    Døme
    • drive på med onna
  2. periode da ein driv onnearbeid
    Døme
    • det er midt i onna
  3. hast, skunding;
    Døme
    • eg har slik onn på meg
  4. arbeidsvilje, trott
    Døme
    • det er ikkje noka onn med dei
Artikkelside

oppfylling

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å oppfylle eller bli oppfylt
Døme
  • manglande oppfylling av avtalar

Faste uttrykk

  • gå i oppfylling
    skje slik det var ynskt eller spådd
    • draumen gjekk i oppfylling
Artikkelside

gå i oppfylling

Tyding og bruk

skje slik det var ynskt eller spådd;
Døme
  • draumen gjekk i oppfylling
Artikkelside
Side 8 av 71