Avansert søk

Vanleg søk

Nynorskordboka 145 oppslagsord

fløyme over

Tyding og bruk

vere så full at væske renn over kanten på kar, elv eller liknande;

vere eller bli overflødd;

Sjå: fløyme

Døme

elva fløymer over;
hagen er i ferd med å fløyme over

Artikkelside

breie seg

Tyding og bruk

Sjå: breie

dekkje eit større område litt etter litt
Døme
- elva breier seg utover
spreie seg;
vekse, auke
Døme
- stilla breier seg i rommet;
- historia breidde seg snøgt mellom elevane
ta stort rom; briske seg
Døme
- store hytter som breier seg i landskapet;
- statsråden står og breier seg med valresultatet

Artikkelside

greine seg

Tyding og bruk

dele seg i greiner eller sidelinjer;

Sjå: greine

Døme

her greinar elva seg ut

Artikkelside

føyse

føysa

verb

Opphav

samanheng med fuse

Tyding og bruk

drive, jage;
hive, slengje (1);
føykje (2, 2)
Døme
- føyse nokon unna;
- vinden føyser saman snøen
syde (4);
sprute, gøyse (2, 1)
Døme
- elva føyser fram;
- røyken føyste fram
drive på hardt og uvørde
Døme
- føyse ifrå seg arbeidet
huske (2, 2), disse (2, 1)
Døme
- føyse ungen på fanget

Artikkelside

heiman

adverb

Opphav

norrønt heiman

Tyding og bruk

frå heimen eller heimstaden;
heimanfrå
Døme
- dei fór heiman
brukt som preposisjon: på den sida (av noko) som vender heim eller er nærmast heime;
heimanfor
Døme
- dei går heiman elva;
- heiman åsen

Artikkelside

heimanfor, heimafor

preposisjon

Tyding og bruk

på den sida (av noko) som vender heim eller er nærmast heime

Døme

krøtera gjekk heimanfor elva

Artikkelside

haste

hasta

verb

Opphav

av lågtysk hasten

Tyding og bruk

skunde seg;
vere i annsam eller rastlaus rørsle
Døme
- ho hastar av stad;
- dei hasta frå stad til stad;
- elva hastar mot havet
vere presserande
Døme
- det hastar med å finne ei løysing