Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 8409 oppslagsord

rusletur

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

liten tur i sakte tempo;
Artikkelside

runge

runga

verb

Tyding og bruk

lyde kraftig med djup og gjennomtrengjande lyd;
jamfør rungande
Døme
  • latteren rungar;
  • klappsalvane runga
Artikkelside

rustingskappløp, rustingskapplaup

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

kappløp om å ha flest våpen og vere militært overlegen;
Døme
  • motarbeide rustingskappløpet
Artikkelside

rulle 2

rulla

verb

Opphav

jamfør rull og rulle (1

Tyding og bruk

  1. flytte seg (bortetter eit underlag) ved å dreie seg rundt sin eigen akse;
    Døme
    • rulle over ende;
    • bilen rullar nedover;
    • stuparen rulla rundt i lufta
  2. få til å rulle (2, 1);
    Døme
    • dei rulla ei tønne over golvet
  3. jamne med rull eller rulle;
    Døme
    • rulle tøy;
    • dei rullar åkeren
  4. lage (noko som liknar) ein rull eller ei kule
    Døme
    • rulle ein sigarett;
    • han har rulla saman teppet
  5. gå i bølgjegang
    Døme
    • havet rullar mot stranda
  6. om fartøy: vere i rørsle frå side til side i bølgjene
    Døme
    • båten rulla kraftig
  7. om lyd: drønne;
    rumle lenge
    Døme
    • tora rulla
  8. uttale norsk ‘r’ med tungespissen;
    til skilnad frå skarre (2, 2)
    Døme
    • rulle på r-ane

Faste uttrykk

  • rulle med auga
    sperre opp auga og røre augeepla, til dømes som uttrykk for forakt, overrasking eller oppøsing;
    jamfør himle (2, 2)
  • rulle ned
    • få noko samanrulla til å falde seg ut nedover
      • rulle ned gardina
    • få bilvindauge til å gli ned og opne seg ved å sveive på eit handtak eller trykkje på ein knapp
      • eg rulla ned vindauget
  • rulle opp
    • falde saman (oppover) til ein rull
      • han har rulla opp skjorteermane;
      • gardinene er rulla opp
    • få bilvindauge til å gli opp og lukke seg ved å sveive på eit handtak eller trykkje på ein knapp
      • eg rulla opp bilvindauget
    • avsløre litt etter litt
      • politiet rulla opp eit kriminelt miljø
    • oppklare
      • det var media som rulla opp saka
    • teikne, skildre
      • boka rullar opp ei trist historie om rus og vald
  • rulle ut
    • falde ut ein rull
      • rulle ut den raude løparen;
      • eg har rulla ut soveposen
    • forme noko til ei kule eller ein sylinder med roterande rørsler med hendene
      • rulle ut bollar
    • setje i verk noko på løpande band;
      innføre i eit (større) område
      • dei har rulla ut breiband i heile dalen
Artikkelside

rugby

substantiv hankjønn

Uttale

røgˊbi

Opphav

frå engelsk, etter namnet på kostskulen Rugby

Tyding og bruk

engelsk ballspel med ein oval ball som ein skal bere, sparke og kaste;
Artikkelside

rutebuss

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

buss som går i rute (1);
jamfør rutebil;
til skilnad frå turbuss
Artikkelside

rustingsindustri

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

industri som produserer krigsmateriell;
våpenindustri;
Artikkelside

rustifisere

rustifisera

verb

Opphav

nylaging, av latin rusticus ‘landleg’; jamfør -fisere

Tyding og bruk

la få preg av (enkelt liv på) landsbygda
Artikkelside

russenorsk

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Tyding og bruk

russisk-norsk blandingsspråk som vart brukt i pomorhandelen;
jamfør pidgin
Artikkelside

rusmiddel

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

samnemning for alkohol, narkotika og andre stoff som gjev rus (1, 1);
jamfør rusgift
Artikkelside
Side 4 av 841