Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
75 результатів

Словник букмола 37 oppslagsord

norm

іменник чоловічий

Походження

av latin norma ‘vinkelmål, rettesnor’

Значення та вживання

  1. anerkjent regel, rettesnor, mønster, målestokk
    Приклад
    • etiske normer;
    • normer for høflig opptreden;
    • følge normen;
    • bryte normen;
    • sette opp en norm for skriftspråket
  2. det normale
    Приклад
    • tjene det som er normen i yrket
  3. i boktrykking: forkortet boktittel nederst på første side av hvert ark
Сторінка статті

standardisering

іменник жіночий або чоловічий

Значення та вживання

det å fastsette en norm eller standard (1, 2) for noe
Приклад
  • standardisering av behandling av sykdommer;
  • standardisering og effektivisering
Сторінка статті

standardisert

прикметник

Походження

av standardisere

Значення та вживання

som har blitt lagd etter en standard (1, 2) eller fastsatt norm
Приклад
  • standardisert metode;
  • alle butikkene har standardisert interiør
Сторінка статті

taoisme

іменник чоловічий

Походження

av (primært han-)kinesisk dao ‘vei, norm, prinsipp

Значення та вживання

kinesisk religion og filosofi som hovedsakelig bygger på et skrift av Laozi
Сторінка статті

tilnærmet, tilnærma

прикметник

Значення та вживання

som ligger nær opp til (men som ikke samsvarer helt med) mønster, norm, verdi eller lignende
Приклад
  • det var glatt og tilnærmet nullføre
  • brukt som adverb:
    • svare tilnærmet riktig

Фіксовані вирази

  • tilnærmede tall
    tall som er avrundet til heltall
Сторінка статті

regel

іменник чоловічий

Походження

gjennom tysk, fra latin regula ‘linjal, rettesnor’; jamfør regle

Значення та вживання

  1. norm (1) som en retter seg etter;
    Приклад
    • følge spillets regler;
    • han ble straffet for å ha brutt reglene;
    • det er en uskrevet regel at en rydder plassen sin før en går
  2. forhold som stadig gjentar seg
    Приклад
    • hun har gjort det til en fast regel å stå tidlig opp i helgene

Фіксовані вирази

  • etter alle kunstens regler
    nøyaktig slik noe skal gjøres;
    svært grundig
  • gyllen regel
    klok og god regel
    • det er en gyllen regel ikke å legge igjen verdisaker i bilen
  • i regelen
    som oftest;
    vanligvis
  • ingen regel uten unntak
    det fins alltid enkelte tilfeller der regelen ikke gjelder
  • som regel
    som oftest;
    til vanlig
Сторінка статті

normere

дієслово

Значення та вживання

  1. fastsette eller gjelde som norm
    Приклад
    • en ren beskrivelse kan virke normerende
  2. få til å samsvare med en norm;
    standardisere
    Приклад
    • normere skrivemåten av et ord

Фіксовані вирази

  • normerte prøver
    standardiserte prøver i skolen med landsnormer og detaljerte fasiter
Сторінка статті

lov 1

іменник чоловічий

Походження

fra dansk, av norrønt lǫg, flertall av lag, opprinnelig ‘det som er lagt’; jamfør lag-

Значення та вживання

  1. rettsregel som er vedtatt av myndighetene i samsvar med grunnlov og sedvanerett
    Приклад
    • heling er forbudt ved lov;
    • i lovs form;
    • bryte loven;
    • vedta en lov;
    • ha vært i konflikt med loven
  2. brukt som etterledd i sammensetninger: ord for en type rettsregel
  3. rettsreglene som gjelder i et land eller på et saksområde
    Приклад
    • etter norsk lov;
    • alle er like for loven;
    • lov og rett;
    • lov og orden
  4. i bibelspråk: (samling av) påbud fra Gud til menneskene
    Приклад
    • lov og evangelium;
    • loven og profetene
  5. vedtekt(er) for et lag eller en organisasjon
    Приклад
    • foreningens lover
  6. setning eller formel som uttrykker et forhold som på visse vilkår er konstant
    Приклад
    • økonomiske lover;
    • Parkinsons lov;
    • Verners lov
  7. Приклад
    • det er en uskreven lov
  8. brukt som adjektiv: lovlig, tillatt
    Приклад
    • det er lov;
    • det er ikke lov

Фіксовані вирази

  • lov og dom
    rettergang
    • sitte fengslet uten lov og dom
  • lovens lange arm
    politiet, rettsvesenet
    • de ble innhentet av lovens lange arm
Сторінка статті

imperativ 2

іменник середній

Значення та вживання

allmenngyldig etisk regel eller norm for menneskelig handlemåte
Приклад
  • et moralsk imperativ;
  • i samsvar med det humanitære imperativ må vi redde liv

Фіксовані вирази

  • kategorisk imperativ
    i filosofi: imperativ som gjelder betingelsesløst under alle forhold
Сторінка статті

folkeskikk

іменник чоловічий

Значення та вживання

  1. sømmelig oppførsel;
    norm for vanlig adferd
    Приклад
    • lære folkeskikk;
    • ikke vise folkeskikk;
    • god folkeskikk
  2. i bestemt form entall: sivilisasjon (2)
    Приклад
    • langt nordafor folkeskikken

Фіксовані вирази

  • utenfor folkeskikken
    utenfor der folk bor;
    avsides
    • i kyststrøka utenfor folkeskikken
Сторінка статті

Словник нюношка 38 oppslagsord

norm

іменник жіночий

Походження

av latin norma ‘vinkelmål, rettesnor’

Значення та вживання

  1. godteken regel, rettesnor, mønster, målestokk
    Приклад
    • etiske normer;
    • normer for god åtferd;
    • setje opp ei norm for skriftmålet
  2. det normale
    Приклад
    • tene det som er norma i yrket
  3. i bokprenting: forkorta boktittel nedst på første sida av kvart ark (3, 2) til hjelp for bokbindaren
Сторінка статті

standardisering

іменник жіночий

Значення та вживання

det å fastsetje ei norm eller ein standard (1, 2) for noko
Приклад
  • standardisering av utdanninga;
  • dei håper at standardiseringa skal senke utgiftene
Сторінка статті

standardisert

прикметник

Походження

av standardisert

Значення та вживання

som har blitt laga etter ein standard (1, 2) eller ei fastsett norm
Приклад
  • standardiserte prøver;
  • eit standardisert forløp for medisinsk behandling
Сторінка статті

taoisme

іменник чоловічий

Походження

av (primært han)-kinesisk dao ‘veg, norm, prinsipp’

Значення та вживання

kinesisk religion og filosofi som hovudsakleg byggjer på eit skrift av Laozi
Сторінка статті

tilnærma

прикметник

Значення та вживання

som ligg nær opp til (men som ikkje samsvarer heilt med) mønster, norm, verdi eller liknande
Приклад
  • verksemda fekk tilnærma monopol på marknaden
  • brukt som adverb:
    • svare tilnærma rett;
    • ei tilnærma umogleg oppgåve

Фіксовані вирази

  • tilnærma tal
    tal som er avrunda til heiltal
Сторінка статті

regel

іменник чоловічий

Походження

gjennom tysk, frå latin regula ‘linjal, rettesnor’; jamfør regle (1

Значення та вживання

  1. norm (1) som ein rettar seg etter;
    Приклад
    • klassa har reglar for god åtferd;
    • ho følgjer alltid reglane;
    • det er ein uskriven regel at bursdagsbarnet har med kake på jobben
  2. tilhøve som stadig tek seg opp att
    Приклад
    • han har gjort det til ein fast regel å ta trappa i staden for heisen

Фіксовані вирази

  • etter alle kunstens reglar
    etter god skikk for det som skal gjerast;
    svært grundig
  • gyllen regel
    klok og god regel
    • det er ein gyllen regel aldri å gå frå eit brennande lys
  • i regelen
    som oftast;
    vanlegvis
  • ingen regel utan unntak
    det finst alltid enkelte tilfelle der regelen ikkje gjeld
  • som regel
    som oftast;
    til vanleg
Сторінка статті

normere

normera

дієслово

Значення та вживання

  1. fastsetje eller gjelde som norm;
    jamfør normalisere
    Приклад
    • studiet er normert til tre år
  2. få til å samsvare med ei norm;
    Приклад
    • normere skrivemåten av eit ord

Фіксовані вирази

  • normerte prøver
    standardiserte prøver i skulen med landsnormer og detaljerte fasitar
Сторінка статті

lov 1

іменник чоловічий або жіночий

Походження

frå dansk, av norrønt lǫg, fleirtal av lag, opphavleg ‘det som er fastsett’; jamfør leggje (6)

Значення та вживання

  1. rettsregel som er vedteken av styresmaktene i samsvar med grunnlov og sedvanerett
    Приклад
    • bryte lova;
    • vedta ei lov;
    • i lovs form;
    • lov om målbruk i offentleg teneste;
    • heling er forbode etter lova
  2. brukt som etterledd i samansetningar: ord for ein type rettsregel
  3. samling av rettsreglar som gjeld i eit land eller på eit saksområde
    Приклад
    • gjeldande norsk lov;
    • alle er like for lova;
    • lov og rett;
    • lov og orden
  4. i bibelmål: (samling av) påbod frå Gud til menneska
    Приклад
    • lova og profetane
  5. vedtekt(er) for eit lag eller ein samskipnad
  6. setning eller formel som uttrykkjer eit forhold som på visse vilkår er konstant
    Приклад
    • økonomiske lover;
    • Parkinsons lov
  7. Приклад
    • uskrivne lover for takt og tone
  8. brukt som adjektiv: lovleg, tillaten
    Приклад
    • det er lov;
    • det er ikkje lov å gjere det og det

Фіксовані вирази

  • lov og dom
    rettargang
    • bli fengsla utan lov og dom
  • lovas lange arm
    politiet, rettsvesenet
    • dei vart innhenta av lovas lange arm
Сторінка статті

verdinorm

іменник жіночий

Значення та вживання

  1. Приклад
    • bruke dollaren til verdinorm
  2. i overført tyding: norm for moral og etikk
    Приклад
    • ha Bibelen til verdinorm
Сторінка статті

ung

прикметник

Походження

norrønt ungr; jamfør yngre og yngst

Значення та вживання

  1. som har nokså låg alder;
    som er mellom barn og fullvaksen
    Приклад
    • eit ungt miljø;
    • ei ung kvinne;
    • han er ung og urøynd;
    • vere ung av år;
    • den unge generasjonen;
    • dei unge vaksne
    • brukt som substantiv:
      • både unge og gamle har møtt fram
  2. som gjeld livsfase for personar i nokså låg alder
    Приклад
    • slå igjennom i ung alder;
    • i mine unge dagar;
    • ha røynt mykje i sitt unge liv
  3. som særpregar ungdom;
    ungdommeleg
    Приклад
    • vere ung og sprek;
    • vere ung av sinn
  4. om person: som har låg alder i høve til nokon annan eller til ei viss norm
    Приклад
    • vere for ung til å gå av med pensjon;
    • unge besteforeldre
  5. brukt som substantiv: personar som høyrer til ein ny generasjon
    Приклад
    • dei unge bur i gamlehuset, kårfolket i nyhuset
  6. om vokster, fenomen, institusjon: nokså nyleg tilkomen, nokså ny
    Приклад
    • ungt gras;
    • ung skog;
    • ein ung stat;
    • ein ung vitskap;
    • eit ungt skriftspråk;
    • natta er ung
Сторінка статті