Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no
, Bokmålsordboka og Nynorskordboka
Bokmålsordboka og Nynorskordboka
NN
Nettsidespråk,
, Display language
, Мова
Meny
Hjelp
Om ordbøkene
Innstillingar
Kontakt oss
NN
Nettsidespråk,
, Display language
, Мова
Avansert søk
Vanleg søk
Ordbøker
Begge ordbøkene
Bokmålsordboka
Nynorskordboka
Søk
Oppslagsord
Med bøygde former
Fritekstsøk
Ordklasse
alle
verb
substantiv
adjektiv
pronomen
determinativ
adverb
preposisjonar
konjunksjonar
subjunksjonar
interjeksjonar
Nullstill
Listevisning
Søkjehjelp
58 treff
Bokmålsordboka
29
oppslagsord
konsultativ
adjektiv
Vis bøyning
Betydning og bruk
rådgivende
Eksempel
konsultativ
folkeavstemning
Faste uttrykk
konsultativ statsråd
statsråd uten eget departement
Artikkelside
kontor
substantiv
intetkjønn
Vis bøyning
Opphav
gjennom
tysk
,
fra
fransk
,
av
latin
computare
;
se
konto
Betydning og bruk
lokale for administrasjon, planlegging, forskning eller lignende
Eksempel
han jobber på
kontor
;
FNs kontor i Wien
;
færre politifolk skal sitte på kontor og administrere
som etterledd i ord som
hovedkontor
arbeidsrom, innredet blant annet med kontorpult og kontorstol, for én person
Eksempel
ha eget
kontor
;
bli kalt inn på sjefens
kontor
som etterledd i ord som
cellekontor
hjemmekontor
avdeling i departement
eller
annen større offentlig institusjon
;
jamfør
regjeringskontor
Eksempel
statsministerens kontor
brukt som etterledd i sammensetninger: lokale for tjenesteytende virksomhet
i ord som
billettkontor
postkontor
turistkontor
Artikkelside
justisdepartement
substantiv
intetkjønn
Vis bøyning
Betydning og bruk
departement
(1)
med ansvar for rettsvesenet i en stat
Eksempel
de ansatte i
Justisdepartementet
;
det amerikanske justisdepartementet
Artikkelside
under
2
II
preposisjon
Opphav
norrønt
undir
,
egentlig
komparativ
av
norrønt
und
‘under’
Betydning og bruk
lavere enn, lenger nede på en målestokk
Eksempel
hun bor to etasjer
under
oss
;
temperaturen holdt seg
under
null hele måneden
;
hun er
under
20 år
;
han står langt
under
henne (i begavelse, rang
eller lignende
)
;
gifte seg
under
sin stand
som adverb
:
skipet gikk
under
–
skipet forliste ; se
gå
(6)
;
gå
under
i livskampen
(delvis) beskyttet
eller
skjult av, innunder
Eksempel
gjemme seg
under
senga
;
sitte
under
et tre
;
ligge
under
dyna
;
svømme
under
vannet
;
veien står
under
vann
;
intet nytt
under
solen
;
en annonse
under
rubrikken Biler til salgs
;
den ettersøkte går
under
navnet …
som adverb
:
her stikker noe
under
–
her er det noe hemmelig
eller
fordekt
ved (nedre) kanten av
Eksempel
bo
under
fjellet
;
komme
under
land
på baksiden
eller
innsiden
eller
undersiden av
Eksempel
gjemme pengene
under
lås og lukke
;
ha sørgerender
under
neglene
;
ha leire
under
skoene
;
få fast grunn
under
føttene
;
holde en
under
armene
i løpet av, ofte om noe som pågår:
Eksempel
under
krigen
;
boka er
under
trykking
(like) før
Eksempel
like
under
jul
behersket av, underlagt (administrativt)
Eksempel
under
hans kommando
;
under
trussel om straff
;
seile
under
norsk flagg
;
dette sorterer, hører (inn)
under
et annet departement
;
være
under
tilsyn
som adverb
:
ligge
under
for alkohol
ved ord som uttrykker omstendighet:
Eksempel
under
tvil
;
under
alle omstendigheter
;
arbeide
under
press
i faste
forbindelser
:
Eksempel
vi betalte alle utgiftene
under
ett
;
komme
under
fund med
–
se
fund
;
komme
under
vær med
–
se
vær
(
3
III
, 4)
Faste uttrykk
gå under jorda
gå i dekning
;
gjemme seg
legge under seg
få herredømme over, ta makt over
sette under tiltale
tiltale rettslig
under ett
samlet
Artikkelside
handelsdepartement
substantiv
intetkjønn
Vis bøyning
Betydning og bruk
departement
(1)
for saker som har med handel å gjøre
Artikkelside
utdanningsdepartement
substantiv
intetkjønn
Vis bøyning
Betydning og bruk
i Norge:
Eksempel
Utdannings- og forskningsdepartementet
–
departement med ansvar for den nasjonale utdannings- og forskningspolitikken
Artikkelside
utenriksdepartement
,
utariksdepartement
substantiv
intetkjønn
Vis bøyning
Betydning og bruk
departement som tar seg av rikets forhold til andre stater, i Norge:
U-et
,
forkorting
UD
Artikkelside
sosialdepartement
substantiv
intetkjønn
Vis bøyning
Betydning og bruk
departement for
blant annet
trygdeordninger, sosialtjeneste, pleie- og omsorgstjeneste og rusmiddelpolitikk
Eksempel
Sosialdepartementets
oppgaver ble delt på flere departement i 2004
Artikkelside
samferdselsdepartement
substantiv
intetkjønn
Vis bøyning
Betydning og bruk
i Norge: departement som
blant annet
tar seg av vei-, jernbane-, trafikk-, luftfarts-, post- og telesaker
Eksempel
Samferdselsdepartementet
Artikkelside
prefekt
substantiv
hankjønn
Vis bøyning
Opphav
fra
latin
;
av
pre-
og
facere
‘gjøre’,
egentlig
‘foresatt’
Betydning og bruk
i det gamle Roma: betegnelse for visse høyere embetsmenn
i Frankrike: øverste embetsmann i et
departement
(3)
Artikkelside
Nynorskordboka
29
oppslagsord
kulturdepartement
substantiv
inkjekjønn
Vis bøying
Tyding og bruk
departement
(1)
som har ansvar for den statlege politikken og forvaltinga av kultursaker
Døme
det svenske kulturdepartementet
;
han er tilsett i Kulturdepartementet
Artikkelside
under
2
II
preposisjon
Opphav
norrønt
undir
,
eigenleg
komparativ
av
,
norrønt
und
‘under’
;
jamfør
undre
(
1
I)
og
undst
Tyding og bruk
i samanlikning: på eit lågare nivå enn
;
lågare enn
;
mindre enn
Døme
temperatur under null
;
20 m under vassflata
;
ho er under 20 år
;
ho bur to etasjar under meg
;
vere, stå under nokon (i rang, intelligens
osv.
)
;
under hans rang
;
gifte seg under sitt stand
;
under vanleg standard
;
selje noko under innkjøpspris
;
eg sel ikkje for under 1000 kr
i meir allmenn bruk: lågare enn
;
nedanfor
;
på undersida av
Døme
liggje under senga
;
krype under bordet
;
betale under bordet
–
sjå
bord
(
2
II
, 1)
;
sitje under eit tre
;
køyre under brua
;
liggje under dyna
;
nå opp under (el. oppunder) taket
;
bjelkane oppe under (el. oppunder) taket
;
bere noko under armen
;
symje under vatn(et)
;
vegen står under vatn
;
gå under
–
søkke; gå til grunne, bli øydelagd
;
gå under jorda
;
sove under berr(an) himmel
;
det er ingenting nytt under sola
;
ha fast grunn under føtene
;
bryte nokon under seg
som
adverb
:
dei (i etasjen) under
;
det ligg noko under
–
det er noko løynleg el. muffens
;
ha mykje under
–
ha mykje å rutte med
;
stø (opp) under (kravet)
;
skrive under (søknaden)
;
setje namnet sitt under (eit skriv)
ved (nedre) kanten av
Døme
bu under fjellet, åsen
;
kome (nær) under land
på innsida av
Døme
ha lort under neglene
;
stikke noko (inn) under kleda
dekt
eller
verna av
Døme
ha noko under lås og slå
;
dekkje seg under falskt namn
;
under vern av lova
styrt av, underordna, underlagd
;
som er rekna til, som høyrer til
Døme
stå under hans kommando
;
ha mykje folk under seg
;
Noreg under kong Sverre
–
jamfør
tyd. 8
;
slå, leggje under seg nye område
;
segle under norsk flagg
;
dette sorterer, høyrer (inn) under eit anna departement, eit anna kapittel
;
sjå under «Noreg» i leksikonet
;
samle, ta, gjere noko under eitt
–
i same bolken, operasjonen e l
følgd av
;
utsett for
;
medrekna
;
med
(
2
II)
Døme
under tvil
;
under alle omstende
;
under visse vilkår
;
under føresetnad av …
;
arbeide under press
;
setje nokon under tiltale
;
han gjekk under namnet Gulosten
i
uttrykk
for noko som er i ferd med å bli gjort:
boka er under trykking, under revisjon
;
kome, vere under tilsyn av lege
;
vere under oppsikt
om tid: (fram) gjennom, samtidig med
Døme
under krigen, preika, middagen
;
skaden skjedde under flyttinga
Artikkelside
kontor
substantiv
inkjekjønn
Vis bøying
Opphav
gjennom
tysk
,
frå
fransk
,
av
latin
computare
;
sjå
konto
Tyding og bruk
lokale for administrasjon, planlegging, forsking eller liknande i ei bedrift
Døme
arbeide på kontor
;
SNs kontor for koordinering av humanitær hjelp
;
ho sit på eit kontor i eit stort firma
som etterledd i ord som
hovudkontor
arbeidsrom, innreidd mellom anna med kontorpult og kontorstol, for éin person
Døme
ha eige kontor
;
forskarane hadde kontor i museet
som etterledd i ord som
cellekontor
heimekontor
del av ei avdeling i eit departement
eller
ein annan offentleg institusjon
;
jamfør
regjeringskontor
Døme
statsministerens kontor
brukt som etterledd i samansetningar: lokale for tenesteytande verksemd
i ord som
billettkontor
postkontor
turistkontor
Artikkelside
konsultativ
adjektiv
Vis bøying
Tyding og bruk
rådgivande
Faste uttrykk
konsultativ statsråd
statsråd utan eige departement
Artikkelside
konsultativ statsråd
Tyding og bruk
statsråd utan eige departement
;
Sjå:
konsultativ
Artikkelside
justisdepartement
substantiv
inkjekjønn
Vis bøying
Tyding og bruk
departement
(1)
med ansvar for rettsstellet i ein stat
Døme
dei tilsette i Justisdepartementet
;
det britiske justisdepartementet
Artikkelside
interdepartemental
adjektiv
Vis bøying
Tyding og bruk
som gjeld eller kjem frå fleire departement
Døme
eit interdepartementalt utval
Artikkelside
handelsdepartement
substantiv
inkjekjønn
Vis bøying
Tyding og bruk
departement for saker som har med handelen å gjere
Artikkelside
undervisningsdepartement
,
undervisingsdepartement
substantiv
inkjekjønn
Vis bøying
Tyding og bruk
departement som leier
offentleg
undervisning i eit land
Døme
Kyrkje- og
undervisningsdepartement
et
–
i Noreg
Artikkelside
sosialdepartement
substantiv
inkjekjønn
Vis bøying
Tyding og bruk
departement for sosiale saker som helsestell, trygder, barnevern og edruskapsarbeid
Døme
Sosialdepartementet
Artikkelside
Forrige side
Side 2 av 3
Neste side
Resultat per side:
10
20
50
100