Avansert søk

Nynorskordboka 7 oppslagsord

unnsjå

verb

Opphav

frå lågtysk, opphavleg ‘sjå vekk frå’

Faste uttrykk

unnsjå seg
skamme seg;
kvi seg
han unnsåg seg ikkje for å kare til seg alt

fem

determinativ kvantor

Opphav

norrønt fim(m); truleg samanheng med finger

Tyding og bruk

grunntalet 5
Døme
- klokka er fem over ti
skulekarakteren 5
Døme
- få 5 i norsk

Faste uttrykk

fem om dagen
mål om å ete minst fem porsjonar frukt, bær og grønsaker kvar dag
minst fem om dagen er ein god leveregel
gå fem på
(opphaveleg frå eit kortspel) bli lurt
juryen gjekk fem på
ikkje ta fem øre for
ikkje unnsjå, skamme seg eller vike tilbake for;
ikkje ta fem cent for
han tek ikkje fem øre for å sladre på kameratane
ikkje vere ved sine fulle fem
ikkje ha sitt fulle vit, ikkje vere riktig klok eller klar
ingen ved sine fulle fem ville seie ja
ta seg fem minutt
ta ein kort pause
ho tok seg fem minutt med ein kollega

cent

substantiv hankjønn

Opphav

frå engelsk; av latin centum ‘hundre’

Tyding og bruk

skiljemynt verd hundredelen av hovudmynten

Døme

1 amerikansk eller kanadisk dollar = 100 cent;
1 euro = 100 cent

Faste uttrykk

ikkje ein cent
ingen pengar;
(absolutt) ingenting
han eig ikkje ein cent
ikkje ta fem cent for
ikkje unnsjå, skamme seg, vike tilbake for;
ikkje ta fem øre for
ho tek ikkje fem cent for å fornærme nokon

unnsjå seg

Tyding og bruk

Døme

han unnsåg seg ikkje for å kare til seg alt

unnseleg

adjektiv

Opphav

samanheng med unnsjå

Tyding og bruk

som ein mest ikkje legg merke til;
som gjer lite av seg
Døme
- ei plante med små, unnselege blomstrar
om person: sjenert, blyg, tilbakehalden
Døme
- ein unnseleg mann
- brukt som adverb:
  smile unnseleg

ikkje ta fem øre for

Tyding og bruk

ikkje unnsjå, skamme seg eller vike tilbake for;

Sjå: fem

Døme

han tek ikkje fem øre for å sladre på kameratane

ikkje ta fem cent for

Tyding og bruk

ikkje unnsjå, skamme seg, vike tilbake for;

ikkje ta fem øre for;

Sjå: cent

Døme

ho tek ikkje fem cent for å fornærme nokon