Avansert søk

Ett treff

Nynorskordboka 11 oppslagsord

pilar

substantiv hankjønn

Opphav

av latin pila ‘stolpe’

Tyding og bruk

firkanta, mangkanta eller rund berekonstruksjon;
søyleforma fundament

pile

pila

verb

Opphav

av pil (1

Tyding og bruk

skunde seg, springe snøgt
Døme
  • pile av garde

pil 1

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

norrønt píla; frå latin ‘kastespyd’

Tyding og bruk

  1. tynn pinne med skarp spiss til å skyte ut med boge (3) eller armbrøst
    Døme
    • skyte med pil og boge
  2. ting eller figur som liknar på ei pil (1, 1)
    Døme
    • pila syner køyreretninga

Faste uttrykk

  • bli treft av amors piler
    bli forelska
    • dei blei begge trefte av amors piler då dei såg kvarandre
  • fare som ei pil
    renne fort av stad;
    fyke
    • han fer som ei pil på sykkelen

pil 2

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

norrønt píll

Tyding og bruk

busk eller tre av vierslekta med heile avlange blad og valseforma raklar

bunt

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk, same opphav som tysk Bund ‘knippe, forbund, forening’; samanheng med binde

Tyding og bruk

  1. noko einsarta som er samla tett og halde saman med band eller liknande;
    Døme
    • ein bunt med gulrot;
    • ta med seg ein boge og ein bunt pilar
  2. samling av einsarta smale, lange ting som opptrer parallelt
    Døme
    • ein bunt strålar;
    • ein bunt med nerveceller

Faste uttrykk

  • heile bunten
    alle saman;
    heile gjengen

brupilar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

pilar under ei bru (1)

kapitel

substantiv inkjekjønn

Uttale

kapiteˊl

Opphav

av latin capitellum, diminutiv av caput ‘hovud’; jamfør kapital (2

Tyding og bruk

  1. (prydd) øvste del av søyle (1, 1) eller pilar
  2. type bokstav (1) med form som blokkskrift (2), men med høgd som små

søyle 1

substantiv hokjønn

Opphav

frå tysk

Tyding og bruk

  1. loddrett, helst sylinderforma, berande bygningsdel;
    Døme
    • taket kvilte på søyler;
    • dorisk, jonisk søyle
  2. noko som liknar ei søyle (1, 1)
    Døme
    • ryggsøyle;
    • vassøyle;
    • lage eit diagram med søyler

sule 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt súla

Tyding og bruk

vindrose 1

substantiv hokjønn

Opphav

etter tysk, frå fransk; av rose (1

Tyding og bruk

vektordiagram der observasjonane om vind er avmerkte med pilar i vindretningane inn mot same punktet