Avansert søk

Nynorskordboka 4 oppslagsord

ess 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom lågtysk es; frå latin as, romersk mynteining

Tyding og bruk

spelkort med høgaste verdi;
einar i kortspel
Døme
- ha tre ess på hand;
- få utdelt spar ess;
- ess er verdt 14 poeng
flinkaste eller gjævaste person;
stjerne (5), einar (3)
Døme
- ho var esset på laget

vinnar

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt vinnari; av vinne (

Tyding og bruk

person som har vunne, sigra;
sigerherre;
einar (3); motsett tapar (1)
Døme
- vinnaren av Holmenkollstafetten;
- vinnarane i lotteriet
- - førstepremievinnar
noko som vinn, har vunne
Døme
- sitje med ein vinnar på hand – noko som gjev vinst

einar

substantiv hankjønn

Opphav

Tyding og bruk

siffer som står lengst til høgre i eit fleirsifra tal;
til skilnad frå tiar og hundrar
noko eller nokon som har talet, verdien eller nummer ein (2 (til dømes trikk, buss, konkurransedeltakar, felt på skyteskive, skulekarakter)
Døme
- få ein einar i tysk
person som merkjer seg ut (positivt) framom andre;
framståande, dugande person
Døme
- ein einar i norsk åndsliv

-ar 2

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt -ari; opphavleg frå latin -arius

Tyding og bruk

etterledd brukt til å lage substantiv som nemner yrke eller utøvar;
i ord som bakar, domar, fiskar og klokkar
etterledd brukt til å lage substantiv som nemner ting, reiskap eller apparat;
i ord som haldar, spreiar og visar
etterledd brukt til å lage substantiv som er innbyggjarnamn;
i ord som berlinar og bergensar
etterledd som lagar substantiv av talord;
i ord som einar, tiar og tolvar