Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 2945 oppslagsord

element

substantiv inkjekjønn

Opphav

av latin elementum ‘grunnemne, grunnsetning’

Tyding og bruk

  2. i antikk naturvitskap: urstoff
  3. del av eit heile;
    Døme
    • setje opp hus av prefabrikkerte element;
    • dei ulike elementa i forteljinga;
    • eit forstyrrande element i saka
  4. særleg i fleirtal: personar som høyrer til i eit samfunnslag, ein organisasjon eller likande
    Døme
    • destruktive element;
    • ytterleggåande element
  5. særleg i fleirtal: naturkrefter
    Døme
    • stri mot elementa
  6. i fysikk: apparat som gjev elektrisk straum ved kjemiske prosessar;
    del av elektrisk batteri (4)
  7. i matematikk: del av ei mengd (2)

Faste uttrykk

  • dei fire elementa
    jord, vatn, luft og eld
  • det våte element
    vatn, væske;
    sjø, hav
  • i sitt rette element
    i sitt naturlege miljø;
    der ein liker seg
Artikkelside

raveparty

substantiv inkjekjønn

Uttale

reiˊvparti

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

fest med høg musikk i eit stort lokale der alle dansar (med eller utan bruk av narkotika)
Artikkelside

norskkurs

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

kurs der ein lærer å snakke og skrive norsk
Artikkelside

reduksjon

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør redusere

Tyding og bruk

  1. det å redusere eller bli redusert;
    Døme
    • ein reduksjon i utgiftene på 10 %
  2. kjemisk prosess der eit stoff tek opp elektron frå eit reduksjonsmiddel
  3. i matematikk: det å forenkle matematiske uttrykk
Artikkelside

red 1

substantiv hankjønn

rei 2

substantiv hokjønn

Opphav

frå lågtysk, opphavleg ‘stad der eit skip blir reidd’

Tyding og bruk

ankerplass for skip utanfor ei hamn;
open hamn
Døme
  • det låg mange skip på reden
Artikkelside

rebusløp, rebuslaup

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

løp der deltakarane må finne fram frå post til post med å løyse ord- og biletgåter
Artikkelside

reaumurskala

substantiv hankjønn

Opphav

førsteleddet etter namnet til den franske fysikaren de Reaumur, 1683–1757

Tyding og bruk

eldre temperaturskala der frysepunktet for vatn er 0° og kokepunktet 80°
Artikkelside

rasteplass

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

stad der ein kan raste, særleg ved bilveg
Artikkelside

reality-tv, reality-TV

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

tv-program der vanlege menneske opptrer som seg sjølv i ein konstruert røyndom
Artikkelside

realisme

substantiv hankjønn

Opphav

av latin realis; jamfør real (3

Tyding og bruk

  1. haldning som tek utgangspunkt i faktiske tilhøve
    Døme
    • syne ein nøktern realisme;
    • forventinga om økonomisk vekst er det lite realisme i
  2. kunstretning som legg hovudvekta på ei naturtru og nøktern attgjeving av røyndomen;
    jamfør nyrealisme
    Døme
    • etter romantikken i norsk litteratur kom realismen
  3. i filosofi: oppfatning som byggjer på at røynda eksisterer uavhengig av førestillingane våre

Faste uttrykk

  • magisk realisme
    retning innan latinamerikansk etterkrigslitteratur der grensene mellom fantasi og røyndom blir oppheva
Artikkelside
Side 6 av 295