Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
103 treff

Bokmålsordboka 46 oppslagsord

Nynorskordboka 57 oppslagsord

rododendron

substantiv hankjønn

Opphav

gresk av rhodon ‘rose’ og dendron ‘tre’

Tyding og bruk

alltidgrøn eller lauvfellande busk som høyrer til slekta Rhododendron i lyngfamilien;
Artikkelside

rose 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt rós(a); frå latin

Tyding og bruk

  1. buskforma plante i rosefamilien, særleg prydbusk av slekta Rosa
    Døme
    • klatrerose;
    • nyperose
  2. plante som minner om rose (1, 1), men som høyrer til ein annan plantefamilie
    Døme
    • alperose;
    • nykkerose
  3. stor og fargerik blomster(krone) av rose (I,1 og 2)
    Døme
    • ein bukett raude roser
  4. noko som minner om rose (1, 3)
    Døme
    • frostrose;
    • kompassrose;
    • ha roser i kinna
    • figur, ornament som liknar blomstrar eller blad
      • brodere, måle roser

Faste uttrykk

  • dans på roser
    ikkje lett og sorglaust
  • strø roser på eins veg
    gjere livet triveleg, lett for ein
Artikkelside

gjøle 3

gjøla

verb

Opphav

norrønt gǿla

Tyding og bruk

  1. Døme
    • gjøle med nokon
  2. Døme
    • gjøle opp nokon
Artikkelside

fullrose

fullrosa

verb

Tyding og bruk

rose (nokon) fullt ut
Døme
  • eg kan ikkje få fullrost han – ikkje få rost han nok
Artikkelside

fjør

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt fjǫðr; tyding 2 av tysk Feder

Tyding og bruk

  1. kvar av dei greinete, lette utvokstrane som dekkjer kroppen på ein fugl
    Døme
    • fugleungane held på og får fjører;
    • lett som ei fjør;
    • slåst så fjørene fyk
  2. elastisk konstruksjon (som del av maskineri og ofte av stål)
    Døme
    • fjørene i madrassen;
    • ho spratt opp som ei fjør
  3. kant på smalsida av fjøl eller liknande til å felle inn i renne på anna fjøl;
    jamfør not (2
    Døme
    • golvplankane har fjør og not

Faste uttrykk

  • ei fjør i hatten
    noko ein kan rose seg av;
    ein liten triumf
  • ei fjør som blir til fem høns
    noko lite som blir overdrive umåteleg
  • lånte fjører
    prestasjonar, idear eller liknande som andre står bak
Artikkelside

fembladrose

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

rose med fem blad, særleg brukt som motiv i folkekunsten
Artikkelside

berømt

adjektiv

Uttale

berømˊt

Opphav

frå bokmål; opphavleg perfektum partisipp av lågtysk beromen ‘rose’

Tyding og bruk

kjend i vide krinsar;
Døme
  • ein berømt person;
  • vere berømt for noko
Artikkelside
Side 6 av 6