Avansert søk

Vanleg søk

Nynorskordboka 21 oppslagsord

guru

substantiv hankjønn

Opphav

frå hindi; opphavleg sanskrit ‘tung, verdig’

Tyding og bruk

åndeleg leiar eller lærar i indisk religion eller yoga (1)
leiarfigur;
ekspert
Døme
- guruen for geoturisme og berekraftig reiseliv

Artikkelside

antiterror

substantiv hankjønn

Opphav

av anti-

Tyding og bruk

verksemd mot terrorisme og åtak frå terroristar

Døme

ekspert på antiterror

Artikkelside

ernæringsekspert

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

ekspert på kosthald og ernæringssjukdomar

Artikkelside

smørjingsekspert

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

ekspert på å smørje (ski)

Artikkelside

sexolog

substantiv hankjønn

Opphav

sjå -log

Tyding og bruk

ekspert i sexologi

Artikkelside

på

preposisjon

Opphav

av norrønt upp á ‘opp på’

Tyding og bruk

òg i overført tyding, i kontakt med stad ovanfrå
Døme
- maten står på bordet;
- gå på sokkeleisten;
- henge på veggen;
- stå på ei liste;
- slå kaffi på kanna
- i høve til øyar og dei fleste byane i innlandet
  bu på Island, på Tysnes, på Kongsberg;
  gå på konsert;
  segle på Amerika;
  fare på dør
- i faste uttrykk, ofte med overført tyding
  gleda er på mi side;
  ta noko på seg;
  få tid på seg;
  ha noko på hjarta;
  med gode kort på handa;
  kjenne noko på seg;
  få blod på tann;
  sove på saka
om tid
Døme
- kome på timen – straks;
- midt på dagen;
- på sine gamle dagar;
- på år og dag – lenge;
- gjere noko på ein time;
- på førehand
etter (2
Døme
- tusen på tusen;
- gong på gong;
- på oppmoding
om årsak, middel, måte
Døme
- leve på forskot;
- på eigen kostnad;
- døra står på gløtt;
- vere på jakt;
- skrive på maskin;
- ta fisk på garn;
- på ei (ein, eit) vis;
- gå på skeive;
- køyre på høggir;
- skyte på langt hald;
- vere på ein kant – litt full, rusa
med omsyn til
Døme
- stor på vokster;
- på godt og vondt
med hjelp av
Døme
- motoren går på bensin
om tilknyting mellom ting og del eller eigenskap
Døme
- ulla på sauen;
- breidda på vegen;
- enden på visa
ved nemning for mål og vekt:
Døme
- ein fisk på to kg;
- ein sum på 1 000 kr;
- to kr på kvar
i ymse andre samanhengar:
Døme
- på gjensyn!
- truge på livet;
- vere ekspert på fleire område
til verb
Døme
- lyfte på hatten;
- gløtte på døra;
- likne på mor si;
- gje avkall på noko;
- by på kaffi;
- få has på nokon;
- slå seg på politikk
som adverb:
Døme
- det stod ikkje lenge på;
- drive på;
- det tok hardt på;
- fryse på;
- vinden står på;
- vere nær(e) på – sjå nær (1, 1)
i uttrykk
Døme
- vere på ferde – sjå ferd (3);
- kome på fote – sjå fot (1);
- på langs – sjå langs (3);
- på nytt – sjå ny (2, 4)

Faste uttrykk

vere på han
vere på ein kant;
òg: oppe, i arbeid

Artikkelside

engasjere

engasjera

verb

Uttale

engasjeˊre; angasjeˊre

Opphav

av fransk en ‘i’ og gager ‘løne’, opphavleg ‘pantsetje’

Tyding og bruk

tilsetje for ei viss tid;
knyte til seg ved avtale
Døme
- engasjere ein advokat;
- bli engasjert som ekspert i saka
by opp til dans
Døme
- damene engasjerer
vekkje engasjement (1);
skape interesse hos;
fengje (3, 2)
Døme
- teaterstykket engasjerer;
- det er viktig å engasjere ungdomen
- brukt som adjektiv
  ei engasjerande lærebok;
  engasjerande aktivitetar
brukt som adjektiv: interessert og aktiv
Døme
- engasjerte medarbeidarar;
- vi treng engasjerte ungdomar;
- vere politisk engasjert

Faste uttrykk

engasjere seg
delta i og vere sterkt oppteken av
engasjere seg i ei sak;
engasjere seg i politikken;
engasjere seg for å skape gode oppvekstmiljø

Artikkelside

ekspertise

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk

Tyding og bruk

samling av ferdigheiter, kunnskapar og erfaringar innanfor eit emne, fagområde eller liknande;
sakkunnskap, fagkunnskap
Døme
- mangle ekspertise;
- juristar med høg ekspertise på folkerett
særleg sakkunnig person eller gruppe;
ekspert eller gruppe av ekspertar
Døme
- hyre inn ekspertise;
- utanlandsk ekspertise har undersøkt området

Artikkelside

eksperiment

substantiv inkjekjønn

Opphav

av latin experiri ‘prøve’; jamfør ekspert

Tyding og bruk

vitskapleg forsøk der ein testar kva som skjer under ulike forhold
Døme
- gjere eit eksperiment;
- eit psykologisk eksperiment;
- delta i eit eksperiment
tiltak eller endring med uvisst utfall
Døme
- dette blir litt av eit eksperiment;
- ein allianse mellom partia vil vere eit spanande politisk eksperiment

Artikkelside

analytikar

substantiv hankjønn

Uttale

analyˊtikar

Opphav

jamfør analyse

Tyding og bruk

granskar som er ekspert på analyse (1)
Døme
- ein framståande politisk analytikar
person med analyserande haldning
Døme
- ein skarp analytikar

Artikkelside

Side 2 av 3

Resultat per side: