Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 25 oppslagsord

total 1

substantiv hankjønn

Opphav

av total (3

Tyding og bruk

total sum
Døme
  • 7 % av totalen

total 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

av to (3

Tyding og bruk

  1. talteiknet 2
  2. i språkvitskap: dualis
    Døme
    • norrønt har eintal, total og fleirtal

total 3

adjektiv

Opphav

av latin totus ‘heil’

Tyding og bruk

Døme
  • total fiasko;
  • total solformørkingmotsett partiell

Faste uttrykk

  • total impuls
    i raketteknikk: skyvekrafta til ein rakettmotor multiplisert med operasjonstida
  • total krig
    krig der heile samfunnet er engasjert (mot heile samfunnet til fienden)
  • totalt sett
    adv: under eitt

rasering

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å rasere eller bli rasert;
total øydelegging
Døme
  • raseringa av naturen i området;
  • rasering av helsetilbodet

apné, apne

substantiv hankjønn

Uttale

apneˊ

Opphav

av gresk apnoia ‘utan andedrag’

Tyding og bruk

i medisin: forbigåande eller total stogg i andedraget;
i ord som søvnapné

partiell

adjektiv

Uttale

partielˊl; partsielˊl

Opphav

gjennom fransk, frå latin partialis, av pars ‘del’; samanheng med part

Tyding og bruk

delvis, ufullstendig;
motsett total (3
Døme
  • partiell solformørking

tal

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt tal

Tyding og bruk

  1. (abstrakt) eining ved rekning eller teljing, nytta som uttrykk for verdi
    Døme
    • eit stort (høgt) tal;
    • heile, rasjonale tal
  2. symbol eller teikn for tal (1)
    Døme
    • arabiske tal;
    • tala 3, 7 og 11
  3. Døme
    • talet på ulykker aukar;
    • fleire tusen i talet;
    • det er ikkje tal på deidei er tallause;
    • ha tal påha rekning med
  4. i samansetningar: liste, oppgåve over personar
  5. i grammatikk: kategori som skil mellom eintal, total, fleirtal og liknande;
    Døme
    • samsvarsbøying i person og tal

Faste uttrykk

  • raude tal
    tal som syner underskot i rekneskapen for ein driftsperiode
  • svarte tal
    tal som syner overskot i rekneskapen for ein driftsperiode

numerus

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin ‘tal’

Tyding og bruk

i grammatikk: kategori som skil mellom eintal, total, fleirtal og liknande;

månemørking

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det at månen kjem inn i skuggen frå jorda når ho står mellom sola og månen
Døme
  • total månemørking

fleirtal

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. største delen av ei samling eller gruppe;
    mengd som utgjer meir enn halvparten;
    Døme
    • vere i fleirtal;
    • få fleirtal i Stortinget;
    • ha fleirtalet på si side;
    • fleirtalet meiner …
  2. i grammatikk: ordform som viser at det er tale om fleire enn éin;
    til skilnad frå eintal og total (2, 2)
    Døme
    • ordet står i fleirtal;
    • ‘gutar’ er ubunden form fleirtal av ‘gut’

Faste uttrykk