Avansert søk

974 treff

Bokmålsordboka 498 oppslagsord

symbol

substantiv intetkjønn

Opphav

fra gresk ‘tegn, symbol’

Betydning og bruk

  1. tegn, gjenstand, person, handling eller lignende som representerer, anskueliggjør noe abstrakt eller åndelig
    Eksempel
    • Nansen ble et samlende symbol;
    • flagget er et symbol på nasjonal enhet;
    • religiøse symboler
  2. Eksempel
    • matematiske symboler
  3. i teologi: offisielt anerkjent trosbekjennelse

brom 1

substantiv intetkjønn

Opphav

av gresk bromos ‘stank’

Betydning og bruk

kjemisk symbol Br

prosent 1

substantiv hankjønn

Opphav

fra tysk; av italiensk per cento ‘for, av hundre’

Betydning og bruk

  1. for hvert hundre, hundredel;
    forkorting pst., symbol %
    Eksempel
    • banken gir 9 prosent rente pro anno
  2. antall per hundre;
    Eksempel
    • en stor prosent av befolkningen

Faste uttrykk

  • hundre prosent
    fullt ut, helt
    • du kan stole hundre prosent på ham

promille

substantiv hankjønn

Opphav

fra latin ‘for, av tusen’

Betydning og bruk

  1. hver av tusen like deler;
    tusendel;
    symbol ‰)
  2. antall eller mengde per tusen, særlig om alkoholinnhold i blodet
    Eksempel
    • han hadde 0,7 promille
  3. høyere alkoholinnhold enn tillatt
    Eksempel
    • sjåføren hadde promille

promethium

substantiv intetkjønn

Opphav

etter navnet Prometheus ‘den som tenker på forhånd’

Betydning og bruk

radioaktivt metallisk grunnstoff (1) med atomnummer 61;
kjemisk symbol Pm

protactinium

substantiv intetkjønn

Uttale

protaktiˊnium

Opphav

av gresk prot- og aktis ‘stråle’; jamfør proto-

Betydning og bruk

radioaktivt metallisk grunnstoff (1) med atomnummer 91;
kjemisk symbol Pa

Pm

symbol

Betydning og bruk

symbol for grunnstoffet promethium

plutonium

substantiv intetkjønn

Opphav

etter navnet på dvergplaneten Pluto

Betydning og bruk

kunstig framstilt radioaktivt grunnstoff (1) med atomnummer 94;
kjemisk symbol Pu

platina

substantiv intetkjønn

Uttale

plaˊtina

Opphav

av spansk plata ‘sølv’

Betydning og bruk

sølvhvitt metallisk grunnstoff (1) med atomnummer 78;
kjemisk symbol Pt

Po

symbol

Betydning og bruk

symbol for grunnstoffet polonium

Nynorskordboka 476 oppslagsord

symbol

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå gresk ‘kjennemerke’

Tyding og bruk

  1. teikn, ting, person, handling eller liknande som står i staden for eller levandegjer noko abstrakt eller åndeleg
    Døme
    • religiøse symbol;
    • flagget er symbolet på nasjonal einskap;
    • vere eit symbol på fridom
  2. matematisk teikn;
  3. i teologi: offisielt vedteken truvedkjenning

brom 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

av gresk bromos ‘stank, tev’

Tyding og bruk

kjemisk symbol Br

prosent 1

substantiv hankjønn

Opphav

frå tysk; av italiensk per cento ‘for, av hundre’

Tyding og bruk

  1. forkorta pst., symbol %
    Døme
    • ti prosent rente pro anno
  2. tal per hundre;
    Døme
    • ein stor prosent av folket

Faste uttrykk

  • hundre prosent
    fullt ut, heilt
    • arbeidsplassane er 100 prosent trygge

protactinium

substantiv inkjekjønn

Uttale

protaktiˊnium

Opphav

av gresk prot- og aktis ‘stråle’; jamfør proto-

Tyding og bruk

radioaktivt, metallisk grunnstoff (1) med atomnummer 91;
kjemisk symbol Pa

promille

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin ‘for, av tusen’

Tyding og bruk

  1. kvar av tusen like delar;
    tusendel;
    symbol ‰
  2. tal eller mengd per tusen, særleg om alkoholinnhald i blodet
    Døme
    • ha 0,7 promille
  3. høgare alkoholinnhald enn tillate
    Døme
    • køyre med promille

promethium

substantiv inkjekjønn

Opphav

etter namnet Prometheus ‘den som tenkjer føreåt’

Tyding og bruk

radioaktivt metallisk grunnstoff (1) med atomnummer 61;
kjemisk symbol Pm

avatar

substantiv hankjønn

Uttale

avataˊr

Opphav

gjennom engelsk; frå sanskrit

Tyding og bruk

  1. inkarnasjon av eit guddommeleg vesen
  2. symbol eller figur som representerer ein brukar på internett, til dømes i dataspel

Pm

symbol

Tyding og bruk

symbol for grunnstoffet promethium

plutonium

substantiv inkjekjønn

Opphav

etter namnet på dvergplaneten Pluto

Tyding og bruk

kunstig framstilt radioaktivt grunnstoff (1) med atomnummer 94;
kjemisk symbol Pu

Po

symbol

Tyding og bruk

symbol for grunnstoffet polonium