Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 11 oppslagsord

refleks

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin av reflektere

Tyding og bruk

  1. tilbakekasta lys, atterskin;
    (veik) avspegling;
    i overført tyding: verknad, følgje (1
    Døme
    • bli blenda av refleksen;
    • konkursen er ein refleks av den økonomiske krisa
  2. ting som reflekterer lys (til dømes på køyretøy, fotgjengar)
    Døme
    • bruk refleks i haustmørkeret!
  3. ufrivillig og umedviten reaksjon i form av rørsle eller kjertelsekresjon, utløyst gjennom nervesystemet av ein sansepåverknad
    Døme
    • vilkårsrefleks;
    • suging hos nyfødde er ein medfødd refleks
Artikkelside

forskjellen på liv og død

Tyding og bruk

noko som har evne til å redde ein frå å døy;
Sjå: forskjell
Døme
  • ein refleks kan vere forskjellen på liv og død;
  • bilbeltet er ofte forskjellen på liv og død
Artikkelside

griperefleks

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

refleks (3) som gjer at spedbarn grip om det som rører ved handa
Artikkelside

antirefleks

substantiv hankjønn

Opphav

av anti- og refleks

Tyding og bruk

tynn hinne på optiske linser for å minske synleg refleksjon (1) av lys
Døme
  • briller med antirefleks
Artikkelside

vilkårsrefleks

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

refleks (3) som blir utløyst av ein annan stimulus enn den opphavlege
Artikkelside

varselpinne

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

pinne med refleks til å feste på tvers bak på sykkel
Artikkelside

spegelrefleks

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

refleks frå ein spegel
Artikkelside

reaksjon

substantiv hankjønn

Opphav

av reagere

Tyding og bruk

  1. i fysikk: tilbakeverkande kraft, motkraft;
    utslag (på instrument)
  2. i kjemi: det at ein stoffmasse reagerer;
    tilstand som er ei følgje av ein kjemisk prosess
    Døme
    • reaksjon mellom ester og vatn;
    • at reaksjonen er nøytral, vil seie at pH-verdien er lik 7
  3. i biologi: rørsle eller liknande som svar på sanseinntrykk
    Døme
    • refleks er ein automatisk reaksjon
  4. (imøtekomande eller avvisande) svar på spørsmål, meiningsytringar og inntrykk i ymse former
    Døme
    • det kom ingen reaksjonar frå dei som vart rådspurde – det kom ikkje svar;
    • det har kome reaksjonar mot framlegget – innvendingar, protestar mot;
    • forbodet har møtt skarp reaksjon hos fiskarane – har møtt sterk motstand;
    • positive reaksjonar – (teikn på) velvilje, godhug
  5. Døme
    • da det heile var over, melde reaksjonen seg
  6. retning, rørsle som opponerer mot ei rådande retning
    Døme
    • nyromantikken var ein reaksjon mot realismen
  7. politisk retning som går ut på å hindre reformer og få att gamle tilstandar;
Artikkelside

reflektorisk

adjektiv

Tyding og bruk

som løyser ut refleks (3);
som kjem av refleks
Døme
  • reflektorisk kjertelverksemd
Artikkelside

refleksrørsle

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

Artikkelside
Side 1 av 2