Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 21 oppslagsord

oktober

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin , av octo ‘åtte’, fordi månaden var den åttande månaden i romersk tidsrekning

Tyding og bruk

den tiande månaden i året;
forkorta okt.
Døme
  • vere fødd 11. oktober 1993;
  • i oktober månad;
  • det var ein av dei første dagane i oktober
Artikkelside

okt.

forkorting

Tyding og bruk

forkorting for oktober
Artikkelside

nedkomst

substantiv hankjønn

Opphav

i tydinga ‘fødsel’ etter tysk

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ho ventar nedkomsten i oktober
  2. det å kome ned
    Døme
    • nedkomsten frå fjellet
Artikkelside

lauvhyttefest

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

jødisk innhaustingshøgtid i september eller oktober, feira i særskilde lauvhytter
Artikkelside

halloween

substantiv hankjønn

Uttale

hælåviˊn eller halåviˊn

Opphav

av engelsk halloween, samantrekking av All-Hallow-Even ‘alle helgenars aftan’

Tyding og bruk

den siste kvelden i oktober, som blir feira ved at (særleg) barn kler seg ut, går frå hus til hus og tiggar snop, og ved at ein set ut utskorne graskar med lys i;
Artikkelside

innflyttingsklar

adjektiv

Tyding og bruk

om bustad: som er klar til å bli flytta inn i
Døme
  • sjukeheimen skal vere innflyttingsklar i oktober
Artikkelside

indian summer

substantiv ubøyeleg

Uttale

inˊdjen sømˊmer

Opphav

frå engelsk ‘indiansk sommar’

Tyding og bruk

  1. varmt sommarvêr om hausten;
    Døme
    • ein indian summer i oktober
  2. i overført tyding: periode med blomstring seint i livet eller karrieren
    Døme
    • ho fekk ein indian summer i politikken
Artikkelside

skorpion

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom latin; frå gresk

Tyding og bruk

  1. kongrodyr som høyrer til ordenen Scorpiones
    Døme
    • skorpionane har ein hale med giftbrodd
  2. i astrologi: person som er fødd i stjerneteiknet Skorpionen (mellom 23. oktober og 21. november)
    Døme
    • ho er skorpion
Artikkelside

vekt

substantiv hokjønn

Opphav

seint norrønt vekt, frå lågtysk; av vege (2

Tyding og bruk

  1. i fysikk: kraft som ein lekam i jamvekt verkar på eit underlag med;
    Døme
    • selje fisk, høy etter vekt;
    • mjølsekken held ikkje vekta – er for lett;
    • handelsmannen gav god vekt – litt rikeleg;
    • gå opp, ned i vekt
    • i overført tyding:
      • stupe under vekta av ansvaret
  2. Døme
    • bruke titalssystemet i mål og vekt
  3. så mykje av ei vare som ein veg i éin gong
    Døme
    • ei vekt smør
    • idrettsreiskap laga av ei stong med skive(r) i kvar ende
      • lyfte vekter
  4. reiskap (apparat, instrument) til å vege (2 med
    Døme
    • leggje, vege noko på vekta
  5. i astrologi: person som er fødd i stjerneteiknet Vekta (mellom 23. september og 22. oktober)
    Døme
    • han er vekt
  6. i idrett: vektklasse i boksing

Faste uttrykk

  • i laus vekt
    om vare: som ikkje er pakka og vegen på førehand
    • selje grønsaker i laus vekt;
    • prisen på matpoteter i laus vekt
  • leggje vekt på
    la (noko) telje sterkt
    • ho legg vekt på erfaring
Artikkelside

bots- og bønedag

Tyding og bruk

kyrkjeleg heilagdag vigd til syndsvedkjenning og bøn, i Noreg siste søndagen i oktober;
Sjå: bønedag
Artikkelside
Side 1 av 3