Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 39 oppslagsord

kloster

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt klaustr, gjennom gammalengelsk og lågtysk kloster; frå latin claustrum ‘stengsel’, av claudere ‘stengje’

Tyding og bruk

  1. hus der eit samfunn av munkar eller nonner held til
    Døme
    • eit gammalt kloster;
    • vitje eit katolsk kloster
  2. samfunn der munkar eller nonner lever etter sams reglar
    Døme
    • klosteret åtte fleire gardar

Faste uttrykk

  • gå i kloster
    • bli munk eller nonne
    • i overført tyding: halde seg for seg sjølv;
      stengje seg ute frå verda
Artikkelside

kapittel

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt kapituli, kapitulum, av latin capitulum, diminutiv av caput ‘hovud’; jamfør kapitel

Tyding og bruk

  1. del eller avsnitt i bok, rapport eller liknande, ofte med overskrift
    Døme
    • kome til siste kapittel i boka;
    • boka er delt inn i kapittel;
    • ho las dei fem første kapitla
  2. i overført tyding: del av ei utvikling, forhold, livsløp eller liknande
    Døme
    • eit avslutta kapittel i livet
  3. munkane eller prestane i eit kloster eller ei kyrkje;
    styre for ein kyrkjeleg orden

Faste uttrykk

  • eit avslutta/tilbakelagt kapittel
    noko ein har gjort seg ferdig med
    • minna var eit avslutta kapittel;
    • å betale tv-lisens er eit tilbakelagt kapittel
  • eit kapittel for seg
    noko heilt spesielt
    • feiringa var eit kapittel for seg
  • eit mørkt kapittel
    ei vond hending eller sak
    • eit mørkt kapittel i kolonihistoria;
    • sesongen vart eit mørkt kapittel for laget
  • eit sørgjeleg kapittel
    ei tragisk historie frå byrjing til slutt
    • avisa kalla reforma eit sorgens kapittel
Artikkelside

nonnekloster

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

kloster (1) for nonner
Artikkelside

konvent

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt konvent(a); frå latin conventus ‘samankomst’

Tyding og bruk

  1. samling av alle røysteføre munkar eller nonner i eit kloster;
    samlingsstad i eit kloster
  2. uoffisiell fagleg presteforeining
  3. i bunden form eintal: den franske nasjonalforsamlinga 1792–95
Artikkelside

observans

substantiv hankjønn

Opphav

av observere

Tyding og bruk

  1. streng etterleving av kyrkjeleg regel
  2. ordensregel i eit kloster
Artikkelside

klosterliv

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. tilvære i kloster
    Døme
    • fleire års klosterliv
  2. i overført tyding: stille og einsamt liv som liknar på tilværet i kloster
    Døme
    • leve eit asketisk klosterliv
Artikkelside

klostergods

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

om eldre forhold: jordeigedom som eit kloster (2) eig
Artikkelside

klosterkyrkje

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

kyrkje som høyrer eller har høyrt til eit kloster (2)
Artikkelside

klostercelle, klosterselle

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

lite, privat og sparsamt møblert soverom i kloster
Artikkelside

klyss

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå lågtysk eller nederlandsk, av latin clausus ‘stengd’; jamfør kloster

Tyding og bruk

jernfôra hol til tau og kjettingar i skipsside
Artikkelside
Side 1 av 4