Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 10 oppslagsord

ammunisjon

substantiv hankjønn

Uttale

amunisjoˊn

Opphav

gjennom fransk la munition, misoppfatta som l’amunition; frå latin munitio ‘festningsverk’

Tyding og bruk

  1. samnemning på tennmiddel, krut, hylse og prosjektil til skytevåpen
    Døme
    • laus, skarp ammunisjon
  2. i overført tyding: (sterke) argument, hardt skyts
    Døme
    • skandalen i partiet gav motstandarane god ammunisjon under valkampen

lotøy

substantiv inkjekjønn

Opphav

av lo (4

Tyding og bruk

utstyr til å lade skytevåpen med;

lade 2, la 2

lada

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt hlaða ‘stable, laste’

Tyding og bruk

  1. fylle med ammunisjon
    Døme
    • lade kanonar;
    • børsa er ladd
  2. fylle med elektrisk energi
    Døme
    • lade mobilen;
    • ho har ladd batteriet
  3. i overført tyding: fylle med ei viss kjensle, stemning, tyding eller liknande
    Døme
    • det tomme huset var ladd med uhyggje
    • brukt som adjektiv
      • eit negativt ladd ord
  4. leggje i lad (1) (og leggje i løa)
    Døme
    • lade ved;
    • dei ladde kornet
  5. forelda: laste (1, 1)
    Døme
    • lade eit skip

Faste uttrykk

  • lade opp
    • fylle med elektrisk energi
      • lade opp bilen
    • førebu seg og samle krefter;
      finne ny energi (3)
      • dei ladde opp til landskampen
  • lade ut
    tømme eller bli tømt for elektrisitet
    • batteriet er ladd ut

ladar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. apparat til å lade (2, 2) ein akkumulator eller eit batteri med
    Døme
    • ladaren til elbilen;
    • kjøpe ny ladar til mobiltelefonen
  2. person som har som oppgåve å fylle ammunisjon i våpen;

kammer

substantiv inkjekjønn

Opphav

av latin camera ‘lite rom’, av gresk kamara ‘kvelva rom’; same opphav som kamera

Tyding og bruk

  1. lite rom
  2. bygning for visse offentlege institusjonar
  3. del av nasjonalforsamling i visse land
  4. rom for ammunisjon på skytevåpen
    Døme
    • ha to patronar att i kammeret
  5. del av organ i kroppen, særleg hjartet

ammunisjonslager

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

stad der ammunisjon (1) blir lagra
Døme
  • sprengje eit ammunisjonslager

tren

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå fransk av trainer ‘slepe’ av, latin trahere ‘drage’; same opphav som engelsk train ‘tog’

Tyding og bruk

  1. samnemning for køyretøy i ei hæravdeling som fraktar tren (2)
  2. samnemning for ammunisjon, drivstoff, materiell og mat;

skarpskyting

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

skyting med skarp ammunisjon

skarpladd

adjektiv

Tyding og bruk

som er ladd med skarp ammunisjon
Døme
  • ei skarpladd børse

armering

substantiv hokjønn

Uttale

armeˊring

Tyding og bruk

  1. det å armere
  2. innlegg av stål, jern eller fiber i betong for å auke strekkstyrken;
    forsterkande innlegg i anna materiale enn betong
  3. i militærstell: skyts, ammunisjon eller liknande som ei festning eller eit skip er armert med;
    jamfør armere (2)