Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 8 oppslagsord

akryl

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Uttale

akryˊl

Opphav

frå engelsk, av latin acer ‘skarp’; jamfør -yl (1

Tyding og bruk

  1. kunststoff som liknar ull
    Døme
    • ein genser i akryl
  2. kunststoff brukt som bindemiddel i lakk, måling, fugemasse og liknande
  3. til skilnad frå oljemåling (2)
    Døme
    • måle med akryl på lerret
Artikkelside

orlon

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå engelsk; opphavleg varemerke

Tyding og bruk

kunststoff av akryl som liknar nylon
Artikkelside

olje 1

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

av latin oleum ‘olivenolje’; samanheng med oliven (1

Tyding og bruk

  1. flytande stoff som blir laga av daude planter og dyr og vunne ut frå djupare jordlag eller havbotnen, brukt til dømes til brensel eller drivstoff;
    Døme
    • mineralsk olje;
    • bore etter olje;
    • vi må skifte olje på bilen
  2. flytande feittstoff som blir utvunne av planter eller dyr og blir brukt til dømes til føde eller legemiddel
    Døme
    • animalsk olje;
    • vegetabilske oljer;
    • steik kyllingen i olje
  3. Døme
    • ho målar med olje og akryl
  4. Døme
    • dei har investert i olje;
    • han jobbar i olja

Faste uttrykk

  • den siste olja
    • sakrament i den katolske kyrkja som blir gjeve til døyande
    • dei siste råda og formaningane;
      ein siste finpuss
  • helle olje på opprørt hav
    • helle olje på sjøen for å dempe bølgjene
    • dempe ein konflikt
  • helle/slå olje på elden
    gjere raseriet eller konflikten større;
    gjere vondt verre
Artikkelside

akrylmåling

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. hurtigtørkande måling (2, 3) som inneheld fargepigment blanda med bindemiddel frå akryl (2)
    Døme
    • vassbasert akrylmåling
  2. det å måle med akrylmåling (1)
    Døme
    • undervise i akrylmåling
Artikkelside

akrylamid

substantiv inkjekjønn

Uttale

akrylamiˊd

Opphav

frå fransk; jamfør akryl og amid

Tyding og bruk

krystallinsk sambinding (2) som mellom anna blir brukt i industrien for å binde saman partiklar, og som blir danna i stivelserike matvarer under tillaging ved høg temperatur
Døme
  • kreftframkallende akrylamid;
  • høge verdiar av akrylamid i pommes frites og potetchips
Artikkelside

-yl 1

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Opphav

gresk hyle ‘tre, materie’

Tyding og bruk

i nemningar for visse kjemiske stoff; til dømes akryl og vinyl
Artikkelside

dralon

substantiv hankjønn

Opphav

tysk varemerke

Tyding og bruk

Artikkelside

akrylfiber

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

fiber av akryl (1)
Døme
  • plagg av akrylfibrar er brannfarlege
Artikkelside