Avansert søk

Vanleg søk

Nynorskordboka 189 oppslagsord

moderne

adjektiv

Opphav

gjennom fransk, frå mellomalderlatin ‘ny(are)', av latin modo ‘nyleg’, av modus, påverka av mote; jamfør modus

Tyding og bruk

som høyrer til den nyaste tida;
som gjeld notida
Døme
- i moderne tid;
- moderne menneske;
- dei studerer moderne historie
som høyrer til det nyaste på sitt område;
som er på moten;
tidsmessig, aktuell (2)
Døme
- moderne kunst;
- ei moderne bukse;
- moderne fabrikkdrift;
- det er moderne med høge hælar i år

Faste uttrykk

moderne språk
levande språk
tidleg moderne tid
historisk periode frå om lag 1500 til 1800;
nyare tid (1)

Artikkelside

overgangsperiode

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

tidbolk då ei overgangsordning gjeld
Døme
- ved årsskiftet var det slutt på overgangsperioden
periode då det skjer eit skifte
Døme
- han er tilsett i ein overgangsperiode

Artikkelside

merovingartid

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

i bunden form eintal: periode mellom folkevandringstid og vikingtid, om lag 500–800 e.Kr.

Artikkelside

mesozoikum

substantiv ubøyeleg

Opphav

av gresk meso- og zoon ‘dyr’; jamfør meso-

Tyding og bruk

periode i geologisk tidsrekning (252 til 66 millionar år tilbake i tid) som omfattar periodane trias, jura og krit;

jamfør paleozoikum og kenozoikum

Artikkelside

pensum

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå latin, av pendere ‘vege’

Tyding og bruk

lærestoff som skal leggjast opp til eksamen eller lesast i ein viss periode;
obligatorisk lesing
obligatorisk (2) lesestoff
Døme
- boka bør vere pensum for alle politikarar

Artikkelside

pollensesong

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

periode (som varierer i tida frå februar til august) da pollen blir spreidd

Døme

pollensesongen for or og hassel er heilt på tampen

Artikkelside

preging

substantiv hokjønn

Opphav

av prege

Tyding og bruk

det at ei dyreart i ein periode blir påvirka på ein måte som får tyding seinare i livet
Døme
- preginga skjer i dei første timane etter at gåsungane er klekka
det å prege (2) myntar og anna
Døme
- preging av myntar
dekorasjon på trykksak, mynt eller liknande
Døme
- knivslira er dekorert med preging