Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 27 oppslagsord

spå

verb

Opphav

norrønt spá; samanheng med latin specere ‘sjå’

Tyding og bruk

  1. seie føreåt kva som skal hende i framtida
    Døme
    • ein slik endskap har lenge vore spådd;
    • ei kjerring for rundt og spådde folk;
    • spå i kaffigrut, i kort
  2. bere bod om;
    Døme
    • bli spådd ei stor framtid;
    • det er spådd snø til natta;
    • det spår regn når svalene flyg lågt
  3. ha ei viss meining;
    tru, rekne med
    Døme
    • eg spår ho er komen
Artikkelside

føreseie

føreseia

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

av føre- , opphavleg ‘seie på førehand, spå’

Tyding og bruk

seie føreåt at noko vil hende;
Artikkelside

spee

spea

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

av spe (1

Tyding og bruk

  2. spå beint imot det ein ventar
Artikkelside

profetisk

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som gjeld eller er særmerkt for profetar eller profetiar;
    forkynnande
    Døme
    • profetisk tale;
    • profetisk visdom
  2. som kan spå om komande ting;
    sannspådd, synsk
    Døme
    • ha profetiske evner
Artikkelside

daude 1, død 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt dauði, dauðr; samanheng med døy

Tyding og bruk

  1. det å døy;
    Døme
    • eit liv etter døden;
    • døme til døden;
    • trufast inn i døden;
    • li ein smertefri død;
    • geita er dauden nær
  2. personifisering av daude (1, 1)
    Døme
    • stå andlet til andlet med døden;
    • dauden treffer oss alle;
    • bli innhenta av dauden
  3. noko som valdar daude (1, 1);
    Døme
    • dette blir min død;
    • bli straffa med døden
  4. i overført tyding: noko som forsvinn eller tek slutt;

Faste uttrykk

  • død og forderving
    ulukkeleg lagnad;
    misere, elende, liding
    • det lukta død og forderving;
    • bringe død og forderving;
    • spå død og forderving
  • døy ein naturleg død
    døy av sjukdom (i høg alder) utan uvanlege omstende
    • ho døydde truleg ein naturleg død;
    • dei fleste vil døy ein naturleg død
  • gå i døden for
    friviljug ofre livet for
    • gå i døden for menneskeverdet
  • liggje for døden
    vere døyande;
    liggje på dødsleiet
    • liggje for døden i ei veke;
    • det året han låg for døden
  • med døden til følgje
    som valdar død (1
    • ei ulykke med døden til følgje;
    • lekamsskading med døden til følgje
  • på død og liv
    same kva det kostar;
    med naudsyn;
    absolutt (2, 2), plent (1)
    • dei skal på død og liv på fjellet i ferien;
    • katta skal på død og liv vaske seg
  • på liv og død
    som gjeld livet;
    som står om overleving
    • ein kamp på liv og død
  • sjå døden i auga
    vere nære å døy
    • fiskarane har sett døden i auga mange gongar før;
    • dei såg døden i auga, men overlevde
  • til døde
    (gjere noko) med døden som resultat
    • svelte seg til døde;
    • trene seg til døde
  • til sin død
    heilt til ein døyr
    • bu åleine til sin død;
    • halde fast ved noko til sin død;
    • leve lykkeleg til sin død
Artikkelside

krystallkule

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. kule av krystall (3)
    Døme
    • han fekk krystallkula for samanlagtsigeren i verdscupen
  2. kule ein ser inn i og prøver å spå om framtida
    Døme
    • spåkona såg inn i krystallkula
Artikkelside

himmelbragd

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

bragd (2), utsjånad som himmelen har
Døme
  • spå vêret etter himmelbragda
Artikkelside

profetere

profetera

verb

Opphav

av profet

Tyding og bruk

  1. forkynne ein bodskap frå ei guddomleg makt
  2. Døme
    • dei profeterte at partiet ville tape
Artikkelside

astrologi

substantiv hankjønn

Uttale

astrologiˊ

Opphav

av gresk astrologia ‘stjernekunnskap’

Tyding og bruk

lære om førestilte samband mellom himmellekamane og jorda;
kunsten å spå om framtida og menneskelagnaden ut frå stjernestillinga;
stjernetyding
Artikkelside

ur 3

substantiv hankjønn

Opphav

Tyding og bruk

lys flekk i skylaget nær sola (mellom anna brukt som grunnlag for å spå vêret)
Artikkelside
Side 1 av 3