Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 43 oppslagsord

trippelallianse

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

militær og/eller politisk allianse mellom tre statar
Døme
  • trippelalliansen mellom Tyskland, Austerrike-Ungarn og Italia 1882–1914

tivoli

substantiv inkjekjønn

Opphav

etter namnet på byen Tivoli i Italia, kjend for hageanlegga sine

Tyding og bruk

(stad, park med) samling av ymis arrangert tidtrøyte (karusell, skytebane, lotterispel og liknande)

tarantell, tarantella

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk, frå italiensk tarantola; etter namnet på byen Taranto

Tyding og bruk

  1. stor og giftig kongro(art) som lever i Sør-Italia;
    Lycosa tarantula
  2. rask italiensk dans i 6/8 takt til tamburin(ar) og kastanjettar
  3. musikkstykke til tarantell (2)

sybaritt

substantiv hankjønn

Opphav

eigenleg om innbyggjar i oldtidsbyen Sybaris i Sør-Italia som var kjend for luksus og vellivnad

Tyding og bruk

levemann, livsnytar

spartakiade

substantiv hankjønn

Opphav

etter namnet til Spartacus, leiaren for slaveoppreisten i Italia 73–71 f.Kr.; nylaging etter olympiade

Tyding og bruk

  1. internasjonalt idrettsstemne skipa til av venstreradikale ungdomsorganisasjonar
    Døme
    • vinteren 1928 var det spartakiade i Oslo
  2. idrettsleikar med deltakarar frå austblokklanda

spagettiwestern

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

westernfilm laga i Sør-Europa, særleg Italia

sjirokko

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom italiensk; frå arabisk

Tyding og bruk

varm ørkenvind som blæs frå Nord-Afrika og inn over Sør-Italia

fascisme, fasisme

substantiv hankjønn

Uttale

fasisˊme; fasjisˊme

Opphav

av italiensk fascismo, av fascio ‘risbunt’, symbol for visse romerske embetsmenn og seinare for fascistpartiet

Tyding og bruk

  1. nasjonalistisk og autoritær rørsle i Italia under Mussolini (1922–43)
  2. sterkt reaksjonært og rasistisk politisk syn, som særleg dyrkar staten og leiaren;
    jamfør nyfascisme

etruskar

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin

Tyding og bruk

i oldtida: person frå området Etruria i dagens Italia

chianti

substantiv hankjønn

Uttale

kianˊti

Opphav

frå italiensk; etter namnet på landskapet Chianti i Italia

Tyding og bruk

italiensk raud (eller kvit) vin (2, 1)