Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 54 oppslagsord

knepp

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Tyding og bruk

det å kneppe (1;
lite, kort smell
Artikkelside

knekke 1

knekka

verb

Opphav

samanheng med kakke og knake

Tyding og bruk

  1. sprekke (med smell);
    rivne, brotne
    Døme
    • båten knakk i to;
    • knekke av
  2. slå bøyg på seg

Faste uttrykk

  • knekke saman
    bryte eller falle saman
    • dei knekk saman i uhemma latter;
    • han knakk saman attmed den døde sonen sin
Artikkelside

knallbongbong

substantiv hankjønn

Opphav

etterleddet av fransk bonbon ‘sukkertøy’, som papirhylsteret opphavleg inneheldt; førsteleddet av knall (1

Tyding og bruk

papirhylster med knallsats som smell når ein dreg i endane på hylsteret
Artikkelside

knallsats

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

eksplosiv blanding som gjev eit skarpt smell når ho går av
Artikkelside

knall 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

truleg frå tysk , lydord

Tyding og bruk

kort, kraftig smell
Døme
  • revolveren gjekk av med eit knall;
  • slå saman boka med eit knall

Faste uttrykk

  • knall og fall
    dundrande nederlag;
    fiasko
    • det enda i knall og fall
Artikkelside

knette

knetta

verb

Opphav

norrønt knetta

Tyding og bruk

  1. gje eit veikt smell
    Døme
    • det knett i veggen
  2. Døme
    • det knatt ikkje i henne
Artikkelside

sol 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt sól, samanheng med latin sol; gresk helios

Tyding og bruk

  1. sjølvlysande himmellekam som er midtpunktet i eit planetsystem;
    Døme
    • mylderet av soler i Vinterbrauta
  2. særleg: sol (1, 1) som jorda er ein av planetane til og krinsar kring
    Døme
    • sola står opp i aust og går ned i vest;
    • snu seg med sola – i same leia som sola går over himmelen;
    • vi såg ikkje sola i heile ferien – vi hadde skya vêr i ferien
    • sagt når ein nyss omtalt dukkar opp
      • når ein snakkar om sola, så skin ho;
      • blid som ei sol – strålande blid
    • lysande punkt
      • få seg ein smell så ein ser både sol og måne
  3. Døme
    • liggje rett ut i sola;
    • få sola i auga;
    • kverve som dogg for sol – bli sporlaust borte
  4. strålande vakker jente, kvinne;
    særs blid jente, kvinne

Faste uttrykk

  • det finst ingenting nytt under sola
    på jorda gjennom tidene (Fork 1,9)
  • ein plass i sola
    særs gode ytre vilkår;
    framståande plass
  • ikkje la sola gå ned over vreiden sin
    (etter Ef 4,26) vere snar å gløyme og tilgje el. å gjere opp
  • skifte sol og vind
    ta rettferdige omsyn til begge sider
Artikkelside

plaff 2

interjeksjon

Opphav

lydord

Tyding og bruk

brukt til å etterlikne skot eller smell
Artikkelside

plaff 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

av plaff (2

Tyding og bruk

Artikkelside

gå i bakken

Tyding og bruk

ramle, falle i bakken (3;
Sjå: bakke
Døme
  • gå i bakken med eit smell;
  • fleire stillas gjekk i bakken under stormen
Artikkelside
Side 3 av 6