Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 41 oppslagsord

kompassrose

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

sirkelrund skive på kompass med inndeling i kompassretningar og grader
Artikkelside

minus 2

adverb

Opphav

frå latin , av minor ‘mindre’

Tyding og bruk

  1. i subtraksjon: frårekna, med frådrag av (i matematikk skrive med teiknet -);
    Døme
    • fem minus tre er to (5 – 3 = 2)
  2. med lågare verdi enn null
    Døme
    • –15 er eit negativt tal;
    • termometeret viste 15 grader minus
Artikkelside

skeiv

adjektiv

Opphav

norrønt skeifr

Tyding og bruk

  1. som vik frå den rette linja;
    som hallar til eine sida;
    skakk, skrå, ikkje rett
    Døme
    • ein skeiv strek;
    • eit skeivt tårn;
    • skeive auge;
    • skeive hælar;
    • skeiv nase;
    • ha skeiv rygg
  2. Døme
    • gje ei skeiv framstilling av noko;
    • gå på skeive;
    • kome skeivt ut – kome gale av stad
  3. som bryt med tradisjonelle normer for seksualitet, kjønn og kjønnsidentitet
    Døme
    • ein møtestad for skeiv ungdom;
    • skeive organisasjonar og miljø
    • brukt som substantiv:
      • mange har framleis negative haldningar til skeive

Faste uttrykk

  • gå sin skeive gang
    utvikle seg eller utvikle seg tilfeldig og ofte uheldig
  • på skeive
    på skakke, på skrå
    • kassene står på skeive
  • sjå skeivt til
    sjå med uvilje, mistru på
  • skeiv vinkel
    vinkel som ikkje er 90 grader
Artikkelside

lengd, lengde 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt lengd, av lang

Tyding og bruk

  1. avstand mellom to endepunkt;
    til skilnad frå høgd (1) og breidd (1, 1)
    Døme
    • måle lengda og breidda på eit rom
  2. stykke av noko langt og smalt
    Døme
    • kappe ein stokk opp i lengder på 60 cm
  3. så lang tid som noko varer
  4. avstand frå nullmeridianen til ein stad, målt i grader på ekvator;
    Døme
    • Vardø ligg på 31° austleg lengd

Faste uttrykk

  • i lengda
    på lang sikt;
    etter som tida går
    • dette går ikkje i lengda
  • strekkje seg i lengda
    vekse seg høgare
Artikkelside

leggje om kursen

Tyding og bruk

Sjå: kurs
  1. forandre retning
    Døme
    • flyet la om kursen nokre grader
  2. forandre plan eller haldning
    Døme
    • regjeringa må leggje om kursen
Artikkelside

fahrenheit

substantiv ubøyeleg

Opphav

etter namnet til den tyske fysikaren D.G. Fahrenheit, 1686–1736

Tyding og bruk

(grad i) fahrenheitskala;
symbol F;
jamfør celsius
Døme
  • 10 grader fahrenheit
Artikkelside

så til dei grader

Tyding og bruk

brukt forsterkande;
særs, veldig, i høg grad
Døme
  • konserten innfridde så til dei grader;
  • ho var så til dei grader misunneleg
Artikkelside

stump vinkel

Tyding og bruk

vinkel mellom 90 og 180 grader; gag (2, 1) vinkel;
Sjå: stump
Artikkelside

skeiv vinkel

Tyding og bruk

vinkel som ikkje er 90 grader;
Sjå: skeiv
Artikkelside

gradboge

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

måleinstrument med ein sirkelboge som er delt i grader;
Artikkelside
Side 2 av 5