Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 19 oppslagsord

snu døgnet

Tyding og bruk

vere oppe om natta og sove om dagen;
Sjå: døgn
Døme
  • i ferien snudde eg døgnet heilt
Artikkelside

tropisk år

Tyding og bruk

tidsrom for eit solomløp rekna etter vårjamdøgnpunktet (jamt over 365,42 døgn);
Sjå: tropisk
Artikkelside

tropisk 1

adjektiv

Tyding og bruk

som gjeld, høyrer til, skriv seg frå tropane
Døme
  • tropiske strøk;
  • tropiske planter;
  • tropisk varme

Faste uttrykk

  • tropisk år
    tidsrom for eit solomløp rekna etter vårjamdøgnpunktet (jamt over 365,42 døgn)
Artikkelside

time 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt tími ‘tid, gong’

Tyding og bruk

  1. tidseining lik ¹⁄₂₄ av eit døgn
    Døme
    • det er 60 minutt i ein time;
    • åtte timars arbeidsdag;
    • fartsgrensa er 50 km i timen;
    • tene, ha, få 95 kr (i) timen
  2. undervisningsperiode, oftast på 40 eller 45 minutt
    Døme
    • få fri siste timen
  3. Døme
    • i ellevte timen – (etter Matt 20,6–16) el. nyare:
  4. avtale om tidfest stund til å utføre teneste
    Døme
    • få, tinge time hos frisøren;
    • eg har time hos legen kl. to

Faste uttrykk

  • ein times tid
    om lag ein klokketime
    • arbeide, vere borte ein times tid
  • i tolvte timen
    i siste liten, svært seint
  • på timen
    straks
  • timen er komen
    tida (då noko avgjerande hender) er inne
Artikkelside

døgnvis, døgervis

adverb

Tyding og bruk

i fleire døgn etter kvarandre;
Døme
  • døgnvis med søvnløyse
Artikkelside

døgnrytme, døgerrytme

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

fast mønster for det ein gjer i løpet av eit døgn, til dømes tidspunkt for søvn og måltid
Døme
  • miste døgnrytmen;
  • halde døgnrytmen;
  • i ferien fekk eg ein ny døgnrytme
Artikkelside

døgnproduksjon, døgerproduksjon

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

Døme
  • døgnproduksjonen av olje har gått opp det siste året
Artikkelside

døgngammal, døgergamal, døgergammal, døgngamal

adjektiv

Tyding og bruk

som har levd eller eksistert i eitt døgn
Døme
  • ein døgngammal kylling
Artikkelside

datoline, datolinje

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

i bunden form eintal: linje mellom tidssonene som har ein tidsskilnad på eit døgn, meir eller mindre samanfallande med 180. lengdegrad
Døme
  • krysse datolinja på veg vestover;
  • få ein ekstra dag gjennom å passere datolinja
Artikkelside
Side 2 av 2