Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
40 treff

Bokmålsordboka 2 oppslagsord

Nynorskordboka 38 oppslagsord

ølnast

verb

Opphav

sjå ølne

Tyding og bruk

ølne, bli varm(are)
Døme
  • det tek til å ølnast i stova
Artikkelside

veite 2

veita

verb

Opphav

norrønt veita, kausativ til vita ‘vende i ei viss lei’

Tyding og bruk

leie bort (vatn), grøfte
Døme
  • veite ut, vekk vatn;
  • veite vatnet frå vegen

Faste uttrykk

  • veite ut
    gjere (jorda) tørr(are) med grøfting
Artikkelside

tynne 2

tynna

verb

Opphav

norrønt þynna; av tynn

Tyding og bruk

gjere tynn(are), såleis
  1. gjere (væske, gass) mindre konsentrert;
    fortynne, spe (ut)
    Døme
    • tynne ut safta med vatn
  2. hamre ut (eller slipe) eggen på
    Døme
    • tynne (ut) ein ljå, ei øks
  3. gjere (meir) grisen, mindre tett
    Døme
    • tynne (ut) kål(planter), nepe, skog;
    • tynne i åkeren, skogen – jamfør tynnast (2)
Artikkelside

tynnast

verb

Opphav

av tynne (2

Tyding og bruk

bli tynn(are), såleis
  1. miste hold, magrast
    Døme
    • ho har tynnst av sjukdomen
  2. bli (meir) grisen
    Døme
    • håret tynnest;
    • det tynnest ut i flokken, i rekkjene – folk fer bort el. fell frå
Artikkelside

trong 2

adjektiv

Opphav

norrønt þrǫngr; samanheng med trenge (1

Tyding og bruk

  1. som har liten plass;
    Døme
    • trong dal, gate, opning, passasje;
    • tronge klede, sko;
    • bu i eit trongt husvære;
    • bu trongt;
    • sitje trongt;
    • ha ein trong fødsel – treg, vanskeleg start;
    • det er trongt om plassen;
    • vere trong om brystet – ha pustevanskar
  2. (sterkt) avgrensa, snever, stram, lite vid, lite romsleg
    Døme
    • setje tronge grenser, rammer, vilkår for noko;
    • ein trong definisjon;
    • i trong(are) tyding, meining;
    • ha ein trong økonomi – vanskeleg, stram;
    • det vart for trongt el. for tronge forhold for han – for små forhold, for smått, innestengt
  3. økonomisk vanskeleg;
    Døme
    • tronge kår, tider;
    • ha det trongt;
    • sitje trongt i det

Faste uttrykk

  • ha ein trong horisont
    (om person) vere innskrenka, trongsynt
  • trong vokal
    vokal artikulert med lita opning i munnen (til dømes i, y)
Artikkelside

traustne

traustna

verb

Tyding og bruk

bli traust(are)
Artikkelside

tjukne 2

tjukna

verb

Tyding og bruk

  1. bli tjukk (1) (eller tjukkare);
  2. om skog og liknande: bli tett(are);
    jamfør tjukk (2)
    Døme
    • skogen tjuknar
    • om væske: bli seig(are);
      stivne
      • om blandinga tjuknar, kan ein tynne ut med vatn
  3. om røyk, luft, vêr: bli tett(are);
    bli overskya
    Døme
    • vêret tjuknar til – blir mørkt og tett
Artikkelside

tidlegsort

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

sort av nyttevekst som blir mogen tidleg(are enn andre)
Artikkelside

tette 2

tetta

verb

Opphav

av tett

Tyding og bruk

  1. gjere tett
    Døme
    • tette røyr, hol, sprekk
  2. gjere mjølk tjukk med tette (1, 1)
  3. refleksivt: flytte seg tett(are) saman, flokke seg
    Døme
    • tette seg saman for å halde varmen

Faste uttrykk

  • tette seg til
    tetne
Artikkelside

søte 2

søta

verb

Tyding og bruk

  1. gjere søt(are)
    Døme
    • søte teen sin

Faste uttrykk

  • søte seg
    ete, drikke noko søtt el. velsmakande
Artikkelside
Side 2 av 4