Avansert søk

Vanleg søk

Bokmålsordboka 1 oppslagsord

unnatak

substantiv intetkjønn

Betydning og bruk

unntak

Artikkelside

Nynorskordboka 5 oppslagsord

unnatak, unntak

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

noko som skil seg frå det vanlege, eller som ikkje blir rekna med;

avvikande tilfelle, fråvik;

dispensasjon;

atterhald

Døme

gjere unnatak frå regelen;
dei streikande gjer unnatak for sjukehusa;
slik framferd er helst eit unnatak;
alle kom, utan unnatak;
med unnatak av nokre skrammer gjekk alt bra

Artikkelside

underskilt

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

skilt som står under trafikkskilt, og som presiserer tydinga

Døme

skilta varslar forbod for alle køyretøy, med underskilt som gjer unnatak for bussar i rute

Artikkelside

vi, me

pronomen

Opphav

truleg med innverknad frå svensk og dansk, me truleg av norrønt mit ‘vi to’, jamfør òg norrønt vit, mit ‘vi to’, vi; oss dativ og akkusativ av norrønt vér, mér ‘vi’

Tyding og bruk

brukt av talaren om seg sjølv og alle i nærleiken, i same stilling og liknande: 1. person fleirtal; jamfør vår (2
Døme
- vi to;
- vi som er her;
- vi arbeidarar;
- stakkars oss!
- hjelp oss!
- tenk litt på oss
- brukt på vegner av ein institusjon, eit firma og liknande
  vi takkar for førespurnaden
- allmenngjerande
  vi finn alltid unnatak – det finst
- som substantiv
brukt for 1. person eintal som kongeleg fleirtal
Døme
- Vi Olav 5.
- brukt av talarar, journalistar og liknande
  først vil vi nemne
- ofte skjemtande
  no skal vi sjå
særleg til barn eller pasient;
brukt i staden for du, de
Døme
- kom skal vi ta tran;
- korleis har vi det i dag?

Faste uttrykk

det store vi
det store fleirtalet

Artikkelside

unnatakstilfelle, unntakstilfelle

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

tilfelle utanom det vanlege;

sjeldsynt tilfelle;

unnatak

Døme

berre i unnatakstilfelle kan ein gjere dette

Artikkelside

unnaskil

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Tyding og bruk

Artikkelside