Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 9 oppslagsord

teknologisk

adjektiv

Tyding og bruk

som gjeld teknologi
Døme
  • teknologisk framgang;
  • teknologisk institutt
Artikkelside

månelanding

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. landing med romfartøy på månen
    Døme
    • den første månelandinga var i 1969
  2. i overført tyding: gjennomføring av eit stort og krevjande prosjekt
    Døme
    • teknologisk sett er dette ei månelanding
Artikkelside

kvantesprang

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. i fysikk: brå overgang frå éin energitilstand til ein annan i eit atom når det sender ut eller tek opp ein kvant (1
  2. i overført tyding: stort og avgjerande steg i ei utvikling
    Døme
    • eit nytt teknologisk kvantesprang
Artikkelside

andregenerasjon

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. ættledd som er barn av førstegenerasjon (1)
    Døme
    • sysknena høyrer til andregenerasjon
  2. teknologisk løysing eller produkt som høyrer til generasjon (5) nummer to
    Døme
    • bilen er andregenerasjon av sitt merke
Artikkelside

flytte grenser

Tyding og bruk

endre eller få nokon til å endre oppfatning;
Sjå: flytte, grense
Døme
  • denne bilen representerer teknologisk nytenking og flyttar grenser
Artikkelside

grense 1

substantiv hokjønn

Opphav

gjennom tysk og lågtysk, frå slavisk; jamfør russisk gran ‘grense’

Tyding og bruk

  1. linje mellom geografiske område, til dømes mellom statar, fylke, eigedomar
    Døme
    • grensa mellom Noreg og Sverige;
    • bu nær grensa;
    • gå opp grensene mellom eigedomane
  2. tenkt linje mellom ulike tilstandar
    Døme
    • grensa mellom rett og urett;
    • dette ligg på grensa til det absurde
  3. punkt ein ikkje kan eller bør overskride
    Døme
    • oppføre seg på grensa til det useriøse;
    • nå grensa for det ein kan tole;
    • på grensa til å vere ærekrenkjande;
    • halde seg innanfor visse grenser;
    • det får vere grenser for tull;
    • det vil bli utført modernisering innanfor rimelege grenser

Faste uttrykk

  • flytte grenser
    endre eller få nokon til å endre oppfatning
    • denne bilen representerer teknologisk nytenking og flyttar grenser
  • gå over alle grenser
    gå for vidt
    • grådigskapen går over alle grenser
  • setje grenser
    • bestemme kva som er akseptabelt
      • setje grenser for kva barna skal få gjere
    • bestemme kva som er mogleg
      • berre fantasien set grenser
  • sprengje grenser
    overgå det ein kunne før;
    utvide innsikta eller liknande
    • ungdomar er opptekne av å sprengje grenser;
    • ho sprengjer grenser med dei ekstreme polturane sine
Artikkelside

cyberforsvar, kyberforsvar

substantiv inkjekjønn

Opphav

av cyber-

Tyding og bruk

  1. vern, forsvar (1) mot åtak på datasystem, nettverk og teknologiske plattformer
    Døme
    • samarbeid om cyberforsvar og datasikkerheit
  2. i militærstell: forsvar (2) mot åtak på teknologisk infrastruktur
    Døme
    • det nasjonale cyberforsvaret
Artikkelside

teknolog

substantiv hankjønn

Opphav

frå tysk; sjå -log

Tyding og bruk

person med teknologisk utdanning;
teknologisk fagmann
Artikkelside

flytte

flytta

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt flytja; samanheng med flyte (1 , opphaveleg ‘la flyte bort’

Tyding og bruk

  1. føre til ein annan stad
    Døme
    • flytte brikkene i ludo;
    • flytte blikket;
    • han flyttar stolen nærmare
  2. skifte tilhaldsstad eller bustad
    Døme
    • flytte heimanfrå;
    • flytte på setra;
    • flytte inn i nytt hus;
    • skal du snart flytte?
    • han flyttar inn i barndomsheimen;
    • ho flytta frå Moss til Oslo;
    • dei har flytta frå kvarande;
    • mange arbeidsplassar er flytta ut av byen;
    • ho kjem flyttande frå byen

Faste uttrykk

  • flytte grenser
    endre eller få ein til å endre oppfatning
    • denne bilen representerer teknologisk nytenking og flyttar grenser
  • flytte på seg
    skifte bustad eller arbeid
    • det kan vere godt å flytte på seg og prøve noko anna
  • flytte saman
    bli sambuarar
  • flytte seg
    røre på seg, bevege seg
    • flytt deg!
    • regnet er venta å flytte seg nordover
Artikkelside