Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no
, Bokmålsordboka og Nynorskordboka
Bokmålsordboka og Nynorskordboka
NN
Nettsidespråk,
, Display language
, Мова
Meny
Hjelp
Om ordbøkene
Innstillingar
Kontakt oss
NN
Nettsidespråk,
, Display language
, Мова
Avansert søk
Vanleg søk
Ordbøker
Begge ordbøkene
Bokmålsordboka
Nynorskordboka
Søk
Oppslagsord
Med bøygde former
Fritekstsøk
Ordklasse
alle
verb
substantiv
adjektiv
pronomen
determinativ
adverb
preposisjonar
konjunksjonar
subjunksjonar
interjeksjonar
Nullstill
Listevisning
Søkjehjelp
Eitt treff
Nynorskordboka
11
oppslagsord
sånn
determinativ
demonstrativ
Vis bøying
Opphav
gjennom
dansk
,
frå
lågtysk
sodan
der
-dan
er
perfektum partisipp
av
lågtysk
don
‘gjere’
;
i
tyding
2 kanskje
innverknad
frå
norrønt
svána
Tyding og bruk
slik
(1)
Døme
sånne spørsmål er vanskelege
;
korleis kan du seie (noko) sånt?
med laus tilvising
is, pølser, brus og sånn
(el.
sånt)
som
adverb
:
slik
(2)
Døme
det er fint å liggje sånn
;
sånn til vanleg
omtrentleg om pengar, tal, tidspunkt
og liknande
:
dei kjem sånn i femtida
Artikkelside
passeleg
adjektiv
Vis bøying
Opphav
frå
tysk
;
jamfør
passe
(
5
V)
Tyding og bruk
som har rett mål
;
høveleg
Døme
ein passeleg sum
brukt som adverb:
buksa er passeleg stor
;
ein passeleg lang pause
;
ho var sånn passeleg nøgd med innsatsen
Artikkelside
passe
1
I
adjektiv
Vis bøying
Opphav
frå
lågtysk
,
same opphav som
pass
(
5
V)
;
jamfør
passe
(
5
V)
Tyding og bruk
høveleg
,
passeleg
Døme
ei passe mengd
brukt som adverb:
passe lang
;
han var passe nøgd med uavgjort
;
det gjekk heilt sånn passe
Artikkelside
så
4
IV
,
so
2
II
subjunksjon
Tyding og bruk
innleier ei leddsetning som uttrykkjer føremål eller intensjon
;
med det føremål at
;
slik at
(1)
,
sånn at
(1)
Døme
han tek på seg varme klede så han ikkje skal fryse
;
ho løfta han opp så han kunne klappe sebraen
innleier ei leddsetning som uttrykkjer følgje, resultat eller konklusjon av det føregåande
;
med det resultatet at
;
slik at
(2)
,
sånn at
(2)
Døme
ver varsam så du ikkje slår deg
Artikkelside
at
subjunksjon
Opphav
norrønt
at
, truleg av
þat
‘det’
Tyding og bruk
innleier ei leddsetning som gjev ei indirekte framstilling, som svarer til ei forteljande hovudsetning
Døme
han sa at det regna
;
ho klagar over at prisane er så høge
;
presidenten sa at alle måtte gjere sitt for landet
;
mange meiner at levestandarden er høg nok
innleier ei skildring eller forklaring av ordet eller fransen som står rett før
Døme
det at han alltid kjem for seint, er veldig irriterande
;
det faktum at feila ikkje vart avdekka, er eit problem
;
politikken er basert på at oljeprisen skulle auke
innleier ei leddsetning der det er formelt subjekt i
oversetninga
Døme
det er trist at ho ikkje kan kome i helga
;
det viste seg at dromedaren allereie hadde rømt frå dyreparken
innleier ei samanlikningssetning etter
enn
(
1
I)
eller
som
(
2
II)
Døme
det er betre at folk syklar, enn at dei køyrer bil
;
eg veit ikkje meir om henne enn at ho liker å springe
;
vi kan ikkje late som at fotball ikkje er styrt av profitt
innleier ei leddsetning som uttrykkjer følgje
;
så
(
4
IV
, 2)
Døme
det gjekk så fort at det kila i magen
;
han vart så glad at han dansa
;
dei vart så forseinka at dei ikkje rakk flyet
innleier ei leddsetning som uttrykkjer følgje, måte, føremål eller årsak, ofte saman med ein annan subjunksjon eller preposisjon
;
jamfør
etter at
,
for at
,
slik at
,
sånn at
og
utan at
Døme
eg er glad at vi har felles interesser
;
konserten gjekk så bra at dei skal spele fleire
brukt i utrop
Døme
at du vågar!
at du kunne vere så dum!
dei er så fine, at!
Artikkelside
sånn at
subjunksjon
Tyding og bruk
innleier ei leddsetning som uttrykkjer føremål eller intensjon
;
med føremålet at
;
slik at
(1)
Døme
dei sette syklane i skuret, sånn at dei ikkje stod midt i vegen
innleier ei setning som uttrykkjer følgje, resultat eller konklusjon av det føregåande
;
med det resultatet at
;
slik at
(2)
Døme
det hadde regna mykje, sånn at vassmagasina var fulle
Artikkelside
for at
subjunksjon
Tyding og bruk
innleier ei leddsetning som uttrykkjer føremål
;
så
(
4
IV
, 1)
;
sånn at
Døme
ho låser døra for at ingen skal kome inn
;
eg vatner plantene for at dei ikkje skal døy
innleier ei leddsetning som uttrykkjer årsak
;
fordi
(1)
Døme
du skal få ein sjokolade for at du er så snill
Artikkelside
og greier
Tyding og bruk
og kva det fører med seg
;
og sånn
;
Sjå:
greie
Døme
vi budde på hotell og greier
;
det var dans og greier
Artikkelside
greie
1
I
substantiv
hokjønn
Vis bøying
Opphav
av
greie
(
3
III)
Tyding og bruk
orden, skikk
Døme
det er inga greie på dette
reiskap, innretning, hjelperåd
Døme
ei greie til å hakke med
sak, tilhøve
Døme
dette er gode greier
;
innsatsen var ikkje rare greiene
noko ein liker eller er flink til
;
spesialitet
Døme
oppvask er ikkje hans greie
Faste uttrykk
få greie på
få kjennskap til
;
få nyss om
når mor får greie på dette, skal det bli huskestove!
gjere greie for
klargjere, forklare
dette skal dei gjere greie for
ha greie på
ha kunnskap om eller kjennskap til
;
ha skjøn på
dette er forhold han ikkje har greie på
heile greia
alt i hop
eg vart trøytt av heile greia
kva er greia?
brukt for å spørje om korleis ein skal tolke ei nemnd hending eller ein nemnd situasjon
kva med den nye tv-serien, kva er greia?
kva er greia med kniv til dressingen?
og greier
og kva det fører med seg
;
og sånn
vi budde på hotell og greier
;
det var dans og greier
Artikkelside
soleis
,
såleis
adverb
Opphav
norrønt
sváleiðis
;
av
så
(
5
V)
og
-leis
Tyding og bruk
slik
(2)
, så(3,1,2,4),
sånn
Døme
soleis
gjekk det til
;
ho er no eingong
soleis
;
sjå ikkje
soleis
på meg
derfor
,
følgjeleg
Døme
eg var ikkje til stades og har
soleis
ikkje sett noko
Artikkelside
Forrige side
Side 1 av 2
Neste side
Resultat per side:
10
20
50
100