Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 56 oppslagsord

standpunkt

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ta eit klart standpunkt;
    • endre standpunkt
  2. kunnskapsnivå;
    Døme
    • eleven fekk fire i standpunkt
Artikkelside

respektere

respektera

verb

Tyding og bruk

  1. ha respekt for;
    akte
    Døme
    • respektere eit anna standpunkt
  2. ta omsyn til
    Døme
    • respektere trafikkreglane
Artikkelside

bru

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt brú

Tyding og bruk

  1. byggverk som lagar veg over ei hindring, særleg over elvar eller sund
    Døme
    • brua over elva
  2. Døme
    • kapteinen står på brua
  3. kunstig tann som er festa i eigne tenner
    Døme
    • setje inn ei bru i underkjeven
  4. stilling med ryggsida ned og kroppen i boge slik at berre hender og fotsolar kjem ned på underlaget
    Døme
    • gå opp i bru;
    • stå i bru

Faste uttrykk

  • brenne alle bruer
    bryte alt samband;
    ikkje kunne vende om
  • byggje bru
    få i stand tilnærming mellom to partar med heilt ulike standpunkt
    • byggje bru mellom generasjonane
Artikkelside

vassen

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som inneheld mykje vatn;
    som smakar mest vatn;
    Døme
    • vassne bær;
    • vassen smak
  2. utvatna, slapp, utan kraft
    Døme
    • eit vasse standpunkt
Artikkelside

prinsipal 2

adjektiv

Opphav

frå latin

Tyding og bruk

  1. som kjem først;
    viktigast;
    til skilnad frå subsidiær
    Døme
    • eit prinsipalt standpunkt
  2. brukt som adverb: først og fremst, i første omgang
    Døme
    • kommunen ønskjer prinsipalt eit delt vern av vassdraget, subsidiært fullt vern
Artikkelside

pave

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt páfi; av latin papa ‘far’

Tyding og bruk

  1. overhovud for den romersk-katolske kyrkja
  2. sjølvrådig og maktglad person;
  3. brukt som etterledd i samansetningar: person med ein særleg eigenskap (som er nemnt i førsteleddet)
  4. mage i skaldyr, særleg i hummar, krabbe og kreps

Faste uttrykk

  • meir katolsk enn paven
    som går lenger i å forsvare eit standpunkt enn den som først har hevda det;
    som følgjer normer og reglar i eit gjeve miljø i mykje høgare grad enn det som krevst
  • pavens skjegg
    noko som ikkje eksisterer, eller er uviktig;
    flisespikking (2)
    • diskutere pavens skjegg
Artikkelside

pendle

pendla

verb

Tyding og bruk

  1. svinge regelbunde fram og tilbake
    Døme
    • klokkekolven pendla att og fram
  2. reise att og fram mellom to stader, særleg med lang reisetid mellom heim og arbeidsstad
    Døme
    • pendle mellom Førde og Bergen
  3. i overført tyding: vingle (2)
    Døme
    • pendle mellom to standpunkt
Artikkelside

populisme

substantiv hankjønn

Opphav

av latin populus ‘folk’

Tyding og bruk

  1. politisk retning med hovudvekt på desentralisering av makt
  2. brukt nedsetjande: politikk som baserer seg på å fremje populære standpunkt i einskildsaker for å vinne røyster;
    Døme
    • kombinasjonen av populisme og nasjonalisme er på frammarsj i Europa
Artikkelside

nyorientering

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å orientere (3) seg på nytt;
ta nye standpunkt
Døme
  • kyrkja er inne i ei nyorientering i spørsmålet om prevensjon
Artikkelside

ta parti

Tyding og bruk

velje standpunkt;
vere samd med ein av partane;
Sjå: parti
Døme
  • han vart tvungen til å ta parti;
  • ho tek parti for dei undertrykte i samfunnet;
  • dei tek parti med oss
Artikkelside
Side 1 av 6