Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 17 oppslagsord

perle 2

perla

verb

Tyding og bruk

piple fram i dropar eller bobler som liknar på perler
Døme
  • arbeide så sveitten perlar
Artikkelside

perle 1

substantiv hokjønn

Opphav

gjennom lågtysk, frå italiensk; truleg av latin perna namn på muslingslag

Tyding og bruk

  1. glinsande, kvit eller blågrå lita kule (framandlekam innkapsla i utskild perlemor), laga av kappeepitelet hos visse muslingar og brukt i smykke
    Døme
    • ekte perle;
    • kulturperle
    • i uttrykk:
      • som perler på ei snor – i rekkje og rad, slag i slag
  2. noko som liknar på ei perle (1, 1)
    Døme
    • uekte perle;
    • glasperle
  3. noko utifrå, storarta;
    etter Matteus 7,6:

Faste uttrykk

  • kaste perler for svin
    gje noko verdifullt til personar som ikkje kan verdsetje det
Artikkelside

paternoster

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå latin ‘far vår’

Tyding og bruk

  1. bøna Fadervår
  2. (perle i) rosenkrans
Artikkelside

naturperle

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. ekte perle som veks fram utan dyrking;
    til skilnad frå kulturperle
  2. stad med vakker, urørt natur
Artikkelside

margeritt

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk; frå latin margarita ‘perle’

Tyding og bruk

korgplante som liknar på prestekrage (2);
Argyranthemum frutescens
Artikkelside

margarin

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk; frå gresk margaron ‘perle’ (på grunn av fargen)

Tyding og bruk

næringsmiddel av ymse feittstoff, mjølk og anna, elta til ein smørliknande masse
Døme
  • steikje fisk i margarin
Artikkelside

kulturperle

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

ekte perle (1, 1) som er dyrka fram;
til skilnad frå naturperle (1)
Artikkelside

tòle, tole 1

substantiv hokjønn

Opphav

kanskje av norrønt tala f ‘perle’, oblike kasus tǫlu

Tyding og bruk

kvart av dei stutte, ringforma beina i ryggrada;
Artikkelside

kaste perler for svin

Tyding og bruk

gje noko verdifullt til personar som ikkje kan verdsetje det;
Sjå: perle
Artikkelside

svin

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt svín; samanheng med su (3

Tyding og bruk

  2. kvar av fleire rasar, arter, slekter eller underfamiliar av svinefamilien
    Døme
    • villsvin;
    • vortesvin;
    • tamsvin
  3. Døme
    • drive oppdrett av svin;
    • det høyrer svinet til at det skal rote;
    • kaste perler for svin – sjå perle (1, 3);
    • ha svin på skogen – ha misgjerningar å løyne
  4. grisete og omsynslaus skapning, særleg menneske
    Døme
    • han slo meg, det svinet;
    • vere eit svin til å ta seg betalt;
    • full som eit svin;
    • det svinet av ei ku er i åkeren att
  5. nedste del av ei teine (3) over kvernsteinane
Artikkelside
Side 1 av 2