Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 31 oppslagsord

eigar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

nokon som eig (noko som er nemnt);
Døme
  • vere eigar av noko
Artikkelside

proprietær 2

adjektiv

Opphav

av engelsk propriarity

Tyding og bruk

eigd og kontrollert av eigar

Faste uttrykk

  • proprietær programvare
    programvare som er eigd og kontrollert av eigaren
Artikkelside

kaper

substantiv hankjønn

Opphav

frå nederlandsk , av kapen ‘kapre’

Tyding og bruk

  1. om eldre forhold: væpna privateigd fartøy som med tillating frå ein stat tek handelsskipa til fienden
  2. om eldre forhold: kaptein (2) på eller eigar av kaper (1)
Artikkelside

fabrikkeigar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

Døme
  • fabrikkeigaren satsar på vidare drift av verksemda
Artikkelside

innehaving

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å ha noko;
Døme
  • hevd, det er 20 års innehaving i god tru på å vere eigar
Artikkelside

innehavar

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør -havar

Tyding og bruk

  1. Døme
    • innehavaren av forretninga;
    • innehavaren av verdipapira
  2. person som har eller forvaltar noko
    Døme
    • innehavaren av eit embete;
    • innehavarar av verv
Artikkelside

høvedsmann, hovudsmann

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt hǫfuðsmaðr

Tyding og bruk

  1. om eldre forhold: øvstkommanderande (1 på festning eller slott
    Døme
    • høvedsmann på Bergenhus festning
  2. ansvarleg leiar, formann på fiskefartøy
    Døme
    • eigar og høvedsmann må vere registrerte i fiskarmanntalet
  3. i overført tyding: leiar, førar
    Døme
    • han er høvedsmann i sogelaget
Artikkelside

inn 2

adverb

Opphav

norrønt inn

Tyding og bruk

  1. brukt for å uttrykkje rørsle til det indre av noko
    Døme
    • kom inn!
    • puste inn;
    • fare inn til byen;
    • skipet dreiv inn mot kysten;
    • sende inn eit bidrag til konkurransen
  2. brukt for å uttrykkje at noko blir heilt omslutta, dekt eller liknande
    Døme
    • pakke inn pakka;
    • gjerde inn eigedomen
  3. brukt for å uttrykkje at noko kjem med i ei avis, bok eller liknande
    Døme
    • redaktøren tok inn artikkelen
  4. brukt for å uttrykkje at noko får eit mindre romfang
    Døme
    • koke inn;
    • tørke inn
  5. brukt for å uttrykkje at nokon kjem med i ein viss krins, ei gruppe eller liknande
    Døme
    • melde seg inn i laget;
    • gå inn som eigar i selskapet
  6. brukt for å uttrykkje at nokon får tak i noko
    Døme
    • krevje inn pengar;
    • hale inn ein fisk
  7. brukt for å uttrykkje ei innleiing eller byrjing
    Døme
    • ringje inn helga;
    • august gjekk inn med regn
  8. brukt for å uttrykkje at noko blir gjennomtrengt eller dekt med noko
    Døme
    • smøre inn kroppen med solkrem
  9. brukt for å uttrykkje at noko eller nokon oppnår ein viss tilstand, dugleik eller liknande
    Døme
    • køyre inn ein hest;
    • øve inn ei rolle;
    • kome inn i arbeidet
  10. brukt i tidsuttrykk
    Døme
    • eit stykke inn på 1950-talet;
    • til langt inn i tjueåra
  11. brukt som preposisjon: innover;
    innanfor
    Døme
    • båten kom inn fjorden;
    • kome inn døra

Faste uttrykk

  • dag ut og dag inn
    svært lenge;
    støtt
  • gå inn på
    • ta (nærare) for seg
      • dette problemet skal eg ikkje gå inn på no
    • samtykkje i
      • gå inn på ei avtale
  • gå ut og inn hos
    vere stadig gjest hos (nokon)
  • inn i
    med retning innover
    • dei gjekk inn i huset;
    • fleire bilar køyrde inn i kvarandre;
    • spikaren gjekk inn i foten
  • inn på
    i retning mot;
    jamfør innpå (3)
    • dei trengde seg inn på hennar einemerke
  • inn til
    tett på;
    jamfør inntil (2, 1)
    • han pressa ho inn til seg
  • kjenne ut og inn
    ha svært god kjennskap til
  • setje inn
    • plassere under tak
      • setje inn sykkelen
    • fengsle
      • han vart sett inn for fyll og bråk
    • plassere, montere
      • han skal setje inn videokamera i butikken;
      • nye vindauge vart sette inn
    • plassere på konto
      • setje inn pengar i banken
    • la kome på trykk
      • setje inn ein annonse i avisa
    • gni, få til å blande seg
      • setje inn lêret med feitt
    • ta til med stor kraft eller intensitet
      • uvêret set inn
    • bidra med;
      gjere ein ekstra innsats
      • setje inn alle krefter;
      • ikkje ha maktmiddel å setje inn
    • lage mål
      • setje inn ei skåring
  • setje seg inn i noko
    orientere seg om noko
    • han sette seg inn i arbeidsoppgåvene
  • sirkle inn
    • setje ein sirkel rundt
    • fange, avsløre
      • tre personar vart sirkla inn av politiet
    • avgrense, skildre
      • prøve å sirkle inn eit miljø
  • slå inn opne dører
    kjempe for noko det alt er semje om
    • partiet slår inn opne dører med dette framlegget
  • slå inn på
    begynne med
    • slå inn på ein politisk karriere
  • sovne inn
    • falle i søvn
    • døy
  • ta noko inn over seg
    ta på alvor;
    ta noko tungt
  • vite korkje ut eller inn
    ikkje sjå nokon utveg
Artikkelside

vere på handel

Tyding og bruk

Sjå: handel
  1. vere ute og handle
    Døme
    • ho hadde vore på handel i byen
  2. (stadig) skifte eigar;
    vere til sals
    Døme
    • garden var på handel ei tid
Artikkelside

godseigar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

eigar av gods (1)
Artikkelside
Side 1 av 4