Avansert søk

Nynorskordboka 4 oppslagsord

utløyse

utløysa

verb

Tyding og bruk

frigjere, forløyse
Døme
- utløyse evnene, trongen
- i presens partisipp:
  det utløysande ordet
få i gang, valde
Døme
- spenninga kan utløyse krig;
- framlegget utløyste ville protestar

krigserklæring

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

erklæring frå ein stat til ein annan om at det er krig mellom dei
i overført tyding: utsegn eller handling som utløyser ein konfrontasjon eller konflikt
Døme
- dei tilsette oppfatta utspelet som ei krigserklæring frå arbeidsgivarane

induksjon

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin , av inducere ‘føre inn’; jamfør indusere

Tyding og bruk

i filosofi: det å slutte frå ei rekkje einskildtilfelle til det allmenne;
motsett deduksjon (2)
i fysikk: det å få fram elektrisk straum i ein leiar ved å endre magnetfeltet rundt
Døme
- elektrisk induksjon
i biologi: det at visse celler eller stoff, særleg under fosterutviklinga, utløyser ein bestemt vekst hos visse andre celler eller gjer at visse andre stoff blir laga
i medisin: det å framkalle eller stimulere til ein ønskt respons

Faste uttrykk

elektromagnetisk induksjon
produksjon av elektrisitet ved å endre den magnetiske fluksen (1 gjennom ein straumkrins
elektrostatisk induksjon
det at elektrisk ladning blir utvikla på overflata av ein leiar (3) når leiaren blir plassert i eit elektrostatisk felt

hornmine

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

sjømine med kulerund form og hornliknande taggar som utløyser detonasjonen når dei blir påkøyrde