Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
16 treff

Nynorskordboka 16 oppslagsord

ureinsleg

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som ikkje er reinsleg (1)
    Døme
    • ureinslege folk;
    • ureinsleg matstell
  2. Døme
    • nytte ureinslege metodar
Artikkelside

grisemat

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. mat til griser
    Døme
    • bruke matavfallet til grisemat
  2. mat som ikkje smakar godt
    Døme
    • æsj, eg vil ikkje ha denne grisematen!
  3. usunn mat;
    Døme
    • i kiosken fekk dei all den grisematen dei kunne ynskje
  4. mat som er ureinsleg og vanskeleg å ete
    Døme
    • taco er skikkeleg grisemat
Artikkelside

gris 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt gríss

Tyding og bruk

  1. husdyr av svinefamilien med tjukk kropp, korte bein, små auge og tryne;
    tamsvin
    Døme
    • halde gris og sau;
    • slakte grisen til jul;
    • feit som ein gris
  2. ureinsleg eller slurven person
    Døme
    • ikkje søl slik, din gris!
  3. uanstendig eller umoralsk person
    Døme
    • ein gammal gris
  4. kortspel for barn
    Døme
    • skal vi spele gris?

Faste uttrykk

  • alt går i grisen
    uttrykk for ikkje å vere kresen
  • fy til grisen
    brukt for å uttrykkje beundring, avsky eller annan reaksjon
    • fy til grisen, så kjedeleg det er!
  • hyle/skrike som ein stukken gris
    skrike høgt og skjerande, særleg av smerte
  • ikkje likne grisen
    vere uakseptabel eller forkasteleg;
    vere dårleg eller meiningslaus
    • dette liknar ikkje grisen!
  • pynte/sminke grisen
    framstille noko betre enn det er;
    pynte/sminke brura, pynte/sminke liket
    • politikarane forsøkjer å pynte grisen for å overtyde veljarane;
    • asfalteringa vart gjord for å sminke grisen
Artikkelside

skitvoren, skittvoren

adjektiv

Tyding og bruk

som lett blir skiten;
som er ureinsleg;
Artikkelside

skitsemd, skittsemd

substantiv hokjønn

Opphav

av skit (1 og -semd

Tyding og bruk

det å lett bli skiten;
det å vere ureinsleg;
Artikkelside

rote 2

rota

verb

Opphav

norrønt róta

Tyding og bruk

  1. Døme
    • grisen rotar i jorda;
    • rote i veska etter noko;
    • rote opp noko
  2. gjere uryddig, lage rot (2;
    halde på med ureinsleg eller ufjelgt arbeid;
    hefte bort tida
    Døme
    • ikkje rot i mine saker!
    • refleksivt:
      • rote seg opp i vanskar

Faste uttrykk

  • rote i hop
    røre eller blande saman
Artikkelside

vyrdlaus, vyrdslaus, vørdlaus, vørdslaus

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som ikkje er varsam eller ser seg føre;
    som ikkje tek omsyn;
    Døme
    • vyrdlaus framferd;
    • vyrdlaust prat
    • brukt som adverb:
      • fare vyrdlaust fram;
      • han køyrde raskt og vyrdlaust
  2. Døme
    • vere vyrdlaus med seg sjølv;
    • vyrdlaust vanstell
Artikkelside

uhygienisk

adjektiv

Tyding og bruk

som ikkje er hygienisk (2);
Døme
  • uhygieniske leveforhold
Artikkelside

krekse 1

substantiv hokjønn

Opphav

samanheng med krake (1 og kreke

Tyding og bruk

  1. vrang og gretten person;
    trassig dyr
  2. ureinsleg, ufyseleg person;
    motbydeleg ting
  3. tre med ihopfløkte greiner
Artikkelside

lortvell

adjektiv

Opphav

jamfør -vell

Tyding og bruk

  2. Døme
    • kvite klede er så lortvelle
Artikkelside